Mój sprawdzony przepis na sok z pigwowca na zimę. Taki, jak robiła babcia.

Pamiętam ten zapach z dzieciństwa. W kuchni babci unosiła się taka słodko-kwaśna, perfumowana woń, która zawsze zwiastowała jesień. I te małe, twarde jak kamień, żółte owoce leżące w wielkiej misce. Pigwowiec. Próba zjedzenia go na surowo kończyła się wykrzywioną miną i śmiechem babci. Ale sok… o rany, ten sok to była zupełnie inna historia. To jest właśnie ten mój sprawdzony przepis na sok z pigwowca na zimę, przekazywany z pokolenia na pokolenie, z kilkoma moimi własnymi poprawkami. To właśnie ten przepis na sok z pigwowca na zimę co roku ratuje moją rodzinę przed przeziębieniami.

Cierpki skarb w butelce na całą zimę

Co roku obiecuję sobie, że odpuszczę. Że kupię gotowy w sklepie. Ale kiedy nadchodzi sezon na pigwowca, coś we mnie pęka. Muszę mieć te kilka butelek w spiżarni, a ten przepis na sok z pigwowca na zimę jest tak prosty, że aż żal nie skorzystać. To jak polisa ubezpieczeniowa na całą zimę.

Kiedy tylko któreś z dzieci zaczyna pociągać nosem, od razu wiem co robić. Herbata z sokiem z pigwowca działa cuda, serio. To nie tylko witamina C, to cała ta otoczka, ten domowy rytuał, który sam w sobie leczy. Poza tym, no powiedzmy sobie szczerze, smak herbaty z takim dodatkiem jest po prostu obłędny. Zwykła Liptonka zmienia się w napój bogów. Robiąc domowe przetwory, czuję też, że mam kontrolę nad tym, co jemy. Żadnych E-dodatków, żadnej chemii. Tylko owoce i cukier. Czasem to naprawdę wszystko, czego potrzeba. Dlatego dla mnie najlepszy przepis na sok z pigwowca na zimę to ten zrobiony własnymi rękami. Jeśli szukacie inspiracji, to ten przepis na sok z pigwowca na zimę jest idealny na start.

Walka z materią, czyli jak okiełznać pigwowca

Dobra, przejdźmy do konkretów. Zanim powstanie pyszny sok, czeka nas mała walka. Pigwowiec jest twardy. Naprawdę twardy. Bez dobrego, ostrego noża nawet nie podchodźcie. I cierpliwości, bo krojenie tego trochę zajmuje. Ale to kluczowy element, żeby przepis na sok z pigwowca na zimę się udał.

Składniki to prosta sprawa:

• Owoce pigwowca – ja zwykle biorę ze 3 kilo, starcza na kilka porządnych butelek.
• Cukier – tu jest pole do popisu. Mój przepis na sok z pigwowca na zimę zakłada około pół kilograma cukru na kilogram owoców, ale niektórzy dają nawet kilogram na kilogram. Ja wolę mniej. Zawsze można dosłodzić później w herbacie.
• Woda – tylko jeśli robicie metodą w garnku.

Co do sprzętu, to też bez szaleństw. Wielki gar, słoiki albo butelki (koniecznie dobrze umyte i wyparzone!), jakaś deska, nóż i tyle. No chyba, że macie sokownik. Wtedy jesteście w domu i wasz przepis na sok z pigwowca na zimę będzie jeszcze łatwiejszy.

A, i najważniejsze. Nie obierajcie owoców! Cały aromat siedzi w skórce. Po prostu je porządnie wyszorujcie, przekrójcie na ćwiartki i wytnijcie te twarde gniazda nasienne. To najgorsza robota, ale warta zachodu.

Dwie drogi do złotego eliksiru

Są w zasadzie dwie szkoły robienia tego soku. Ja przez lata testowałam obie i każda ma swoje plusy. Wybierzcie przepis na sok z pigwowca na zimę, który wam bardziej pasuje.

Sposób dla wygodnych: sok z pigwowca z sokownika

To jest wersja dla tych, co cenią sobie czas i czystą kuchnię. Sokownik to genialny wynalazek. Kiedyś pożyczyłam od sąsiadki i przepadłam.

Wszystko jest banalnie proste. Na dół woda, do środka pokrojone owoce (można je przesypywać warstwami z cukrem, ja daję jakieś 250g na kilo owoców), składamy wszystko do kupy i na gaz. Para robi całą robotę. Po jakiejś godzince z kranika zaczyna lecieć gorący, klarowny, złoty płyn. Prosto do wyparzonych butelek. Zakręcasz i gotowe. Ten przepis na sok z pigwowca na zimę jest praktycznie bezobsługowy i zawsze wychodzi. To chyba najprostszy przepis na sok z pigwowca na zimę jaki istnieje.

Metoda tradycyjna, czyli garnek i trochę bałaganu

Tak robiła moja babcia. To metoda wymagająca więcej uwagi, ale ma w sobie jakiś urok. Pamiętam, jak mi pokazywała ten przepis na sok z pigwowca na zimę krok po kroku.

Pokrojone owoce wrzucasz do gara, zalewasz odrobiną wody, żeby się nie przypaliły i gotujesz na małym ogniu, aż zmiękną. Potem najgorsze: przecedzanie. Najlepiej przez gęste sito albo gazę. Trzeba dobrze wycisnąć całą dobroć z tych owoców. Uzyskany płyn znowu ląduje w garnku, dodajesz cukier (tu daję trochę więcej, bo sok jest bardziej esencjonalny i kwaśny) i gotujesz, aż się rozpuści. Gorący przelewasz do słoików. Jest trochę więcej bałaganu, sok jest mniej klarowny, ale niektórzy twierdzą, że smak jest głębszy. Kwestia gustu. Ten tradycyjny przepis na sok z pigwowca na zimę ma w sobie coś magicznego.

A co z wariacjami? Jasne!

Można zrobić sok z pigwowca bez cukru na zimę, ale to już modyfikacja dla zaawansowanych. Taki przepis na sok z pigwowca na zimę wymaga idealnej sterylności, bo cukier to też konserwant.

A sok z pigwowca z miodem? Też super pomysł, ale miód dodawajcie do już wystudzonego soku, bo we wrzątku straci wszystkie swoje właściwości. Taki sok lepiej trzymać w lodówce i zużyć szybciej.

Czasem, dla fantazji, dorzucam do gotowania plasterek imbiru albo laskę cynamonu. Wychodzi wtedy taki bardziej korzenny, rozgrzewający napój. Ten przepis na sok z pigwowca na zimę w wersji korzennej jest idealny na Boże Narodzenie.

Kropka nad „i”, czyli jak nie zmarnować swojej pracy

Zrobione? To teraz najważniejsze. Pasteryzacja. Nie pomijajcie tego kroku, bo cała wasza praca pójdzie na marne. Każdy dobry przepis na sok z pigwowca na zimę to podkreśla. Przeżyłam to raz. Otworzyłam słoik w grudniu, a tam… no, nie wyglądało to apetycznie. Od tamtej pory pasteryzuję wszystko jak szalona.

To nic trudnego.

Najprościej jest w garze z wodą. Na dno garnka kładę starą ścierkę, żeby słoiki nie pukały i nie pękły. Wstawiam zakręcone butelki, zalewam wodą tak do 3/4 ich wysokości i gotuję. Od kiedy woda zawrze, trzymam je na małym ogniu jeszcze z 15-20 minut. Potem ostrożnie wyjmuję i odstawiam do góry dnem na blacie. Charakterystyczne 'kliknięcie’ zakrętki to najpiękniejsza muzyka dla uszu każdego przetwórcy. To znak, że przepis na sok z pigwowca na zimę udał się w stu procentach!

Można też w piekarniku, ale ja jakoś nie mam zaufania do tej metody, zawsze się boję, że coś strzeli. Ale wiem, że ludzie tak robią – wstawiają słoiki do zimnego piekarnika, nastawiają na 110 stopni i 'pieką’ z pół godziny.

Gdzie schować i jak się delektować?

I co teraz z tymi naszymi skarbami? Dobrze zapasteryzowany sok postoi w ciemnej i chłodnej piwnicy czy spiżarce nawet i dwa lata. Ale umówmy się, u mnie nigdy tyle nie wytrzymuje. Znika w ciągu jednej zimy.

Do czego go używać? Och, możliwości jest mnóstwo!

Oczywiście klasyk to sok z pigwowca do herbaty. To jest zastosowanie numer jeden. Ale spróbujcie też rozcieńczyć go z wodą gazowaną, dodać lód i listek mięty – macie pyszną, domową lemoniadę. Latem jak znalazł. Jest też świetny do drinków.

Moje dzieci uwielbiają go jako polewę do naleśników. Lepsze to niż jakieś sklepowe syropy. Czasem dodaję go też do marynaty do kurczaka, serio! Nadaje takiego fajnego, orientalnego posmaku. Więc jak widać, ten przepis na sok z pigwowca na zimę to nie tylko dodatek do herbaty.

A jak z dziećmi? Jasne, że można im podawać. Ale z umiarem i zawsze rozcieńczony. To w sumie najlepszy przepis na sok z pigwowca na zimę dla całej rodziny.

Co jeszcze chcielibyście wiedzieć

Zawsze pojawiają się jakieś pytania, więc zbiorę tu te najczęstsze.

Trzeba obierać tego pigwowca czy nie?

Absolutnie nie! Cały aromat jest w skórce. Mój przepis na sok z pigwowca na zimę kategorycznie tego zabrania. Wystarczy dobrze umyć owoce.

Ile soku wyjdzie mi z kilograma owoców?

Różnie bywa. Zależy od soczystości owoców i metody. Ale tak średnio, celujcie w 300-500 ml.

Co zrobić, jak mi sok spleśniał w słoiku?

No cóż, niestety trzeba go wyrzucić. A na przyszłość bardziej przyłożyć się do sterylizacji i pasteryzacji. Pamiętajcie też, że domowy przepis na sok z pigwowca na zimę bez cukru jest bardziej narażony na zepsucie, bo cukier też konserwuje.

Zamykam jesień w butelce

I to w sumie cała filozofia. Trochę pracy jest, nie powiem, że nie. Ręce bolą od krojenia, kuchnia się lepi. Ale kiedy patrzę na te rzędy złotych butelek stojących w spiżarni, to serce rośnie. Wiem, że zamknęłam w nich kawałek jesieni, zdrowie i ten niesamowity smak. To coś więcej niż tylko przetwory. To tradycja i dbanie o bliskich. Jeśli macie dostęp do tych niepozornych owoców, spróbujcie. Ten przepis na sok z pigwowca na zimę jest tego warty. Gwarantuję, że jak raz spróbujecie, będziecie go robić co roku, tak jak ja. To jedne z tych jesiennych przetworów, które po prostu trzeba mieć.