Mój sprawdzony przepis na pierniki szwedzkie (Pepparkakor): Smak Szwecji w Twoim domu

Zapach świąt… dla mnie to nie jest choinka ani mandarynki. To ten specyficzny, korzenny aromat, który unosi się w domu, kiedy po raz pierwszy w sezonie wyciągam z szafki cynamon, imbir i goździki. A wszystko to za sprawą jednych ciasteczek – szwedzkich Pepparkakor. Pamiętam, jak kilka lat temu, podczas wizyty u przyjaciół w Sztokholmie, poczęstowano mnie takimi cieniutkimi, prawie przezroczystymi pierniczkami. Były tak kruche, że rozpadały się w ustach, zostawiając po sobie falę ciepła. Od razu wiedziałam, że muszę zdobyć ten przepis. To nie był kolejny przepis na pierniki, to była obietnica prawdziwej, skandynawskiej zimy w moim własnym domu. Po wielu próbach i błędach, i kilku spalonych blachach, udało mi się odtworzyć ten smak. Dziś chcę się z wami podzielić moim absolutnie ukochanym, sprawdzonym w bojach, przepisem na pierniki szwedzkie.

Pepparkakor, czyli więcej niż zwykłe pierniki

Kiedy pierwszy raz spróbowałam Pepparkakor, byłam w szoku. Gdzie ta miękkość, którą znałam z polskich pierniczków? Te szwedzkie cuda były cieniutkie jak opłatek i chrupały tak, że słychać było w całym pokoju. Ich smak to istna eksplozja przypraw – imbir przyjemnie drapie w gardło, a cynamon z goździkami otulają jak ciepły koc. To zupełnie inne doświadczenie. W Szwecji to symbol świąt, coś tak oczywistego jak u nas karp na wigilijnym stole. Robią je wszyscy, całymi rodzinami, a potem wieszają na choinkach, pakują na prezenty albo po prostu chrupią przy kubku grzanego wina, czyli glögg.

Jest też z nimi związany pewien uroczy zwyczaj. Kładzie się pierniczek na dłoni, pomyśl życzenie i uderza delikatnie palcem w środek. Jeśli pęknie na trzy części – życzenie się spełni! Nie wiem ile w tym prawdy, ale zawsze próbuję. Ten oryginalny przepis na pierniki szwedzkie jest więc nie tylko recepturą, ale kawałkiem pięknej tradycji.

Skarby, których potrzebujesz do moich pierników

Zanim zaczniemy, zbierzmy wszystko co potrzebne. Sekretem tego przepisu na pierniki szwedzkie jest jakość składników. Tu nie ma miejsca na kompromisy, zwłaszcza jeśli chodzi o masło i przyprawy. Oto moja lista:

• Mąka pszenna: Zwykła, tortowa, typ 450 albo 500. Nic wymyślnego. Ważne, żeby była przesiana, ciasto będzie wtedy lżejsze.
• Masło: Prawdziwe, zimne masło, co najmniej 82% tłuszczu. Żadne miksy czy margaryny, bo ciasto się obrazi i nie będzie tak kruche.
• Cukier: Ja mieszam biały kryształ z brązowym, ten drugi daje fajniejszy, głębszy posmak karmelu.
• Syrop cukrowy (Ljus Sirap): To jest absolutny GWÓŹDŹ programu. To on odróżnia pierniki szwedzkie bez miodu od naszych polskich. Nadaje im tej cudownej chrupkości i pięknego koloru. Można go znaleźć w większych marketach albo online. Czasem używam też golden syrup.
• Jajko: Od szczęśliwej kurki, rozmiar M, żeby wszystko ładnie połączyło.
• Przyprawy korzenne: Tu szalejemy! Dużo cynamonu, mielonego imbiru, goździków i odrobina kardamonu. Najlepiej świeżo zmielone, aromat jest wtedy obłędny. To właśnie te składniki na pierniki szwedzkie tworzą całą magię.
• Soda oczyszczona: Tylko odrobina, żeby pierniczki były leciutko pulchne.
• Szczypta soli: Zawsze i wszędzie, podbija smak słodkości.

Co zrobić, gdy czegoś brakuje? Małe modyfikacje

Wiem, że czasem w kuchni trzeba improwizować. Ten przepis na pierniki szwedzkie jest dość elastyczny. Jeśli nie macie syropu Ljus Sirap, możecie spróbować z melasą, ale smak będzie już inny, bardziej intensywny, mniej szwedzki. Co do wersji wegańskiej – też próbowałam! Masło zastąpiłam dobrej jakości margaryną wegańską (w kostce, nie w kubku!), a jajko „glutkiem” z siemienia lnianego (1 łyżka mielonego siemienia + 3 łyżki gorącej wody). Wyszły super! Ten szwedzkie pierniki Pepparkakor przepis da się więc dostosować. A co z glutenem? Przyznam, że nie piekłam w wersji bezglutenowej, ale znajoma używała mieszanki mąk bezglutenowych i mówiła, że ciasto wymagało po prostu dłuższego chłodzenia.

No to do dzieła! Mój przepis na pierniki szwedzkie krok po kroku

Okej, fartuchy nałożone? Zaczynamy! Zobaczycie, że jak zrobić pierniki szwedzkie to wcale nie jest trudne, ale wymaga trochę cierpliwości.

Krok 1: Topimy i pachniemy. Do rondelka wrzuć masło, cukier (oba rodzaje), syrop i wszystkie przyprawy. Podgrzewaj na małym ogniu, mieszając, aż wszystko się rozpuści i połączy w gładką, lśniącą masę. Ten moment, kiedy przyprawy pod wpływem ciepła uwalniają swój aromat… cały dom pachnie świętami w pięć sekund. Uważaj tylko, żeby tego nie zagotować! Masa ma być gorąca, nie wrząca. Zdejmij z ognia i zostaw do przestygnięcia. Musi być letnia, inaczej jajko się zetnie.

Krok 2: Mieszamy ciasto. Do przestudzonej masy wbij jajko i energicznie wymieszaj rózgą. W drugiej misce połącz mąkę, sodę i sól. Teraz stopniowo, partiami, dodawaj suche składniki do mokrych. Na początku możesz mieszać łyżką, ale w pewnym momencie trzeba będzie użyć rąk. Wyrabiaj krótko, tylko do połączenia składników w gładką kulę. To jest ten przepis na ciasto na pierniki szwedzkie, który nie lubi zbyt długiego męczenia.

Krok 3: Czas na odpoczynek (bardzo ważny!). I tu jest klucz do sukcesu. Nie oszukujcie z tym chłodzeniem, serio. Owiń ciasto szczelnie folią spożywczą i włóż do lodówki. Na jak długo? Minimum na kilka godzin, ale ja zawsze zostawiam na całą noc. Schłodzone ciasto jest twarde jak kamień, ale dzięki temu nie klei się przy wałkowaniu i pierniczki wychodzą idealnie kruche. Dłuższy odpoczynek sprawia też, że smaki się „przegryzają”.

Krok 4: Wałkujemy i wycinamy. Rozgrzej piekarnik do 175 stopni (termoobieg). Wyjmij ciasto z lodówki – będzie twarde, więc daj mu chwilę w temperaturze pokojowej. Odkrój kawałek, a resztę schowaj z powrotem do zimna. Stolnicę lekko podsyp mąką i wałkuj ciasto najcieniej jak się da – na 2, góra 3 milimetry. Im cieńsze, tym bardziej chrupiące będą pierniczki. To sekret tego przepisu na pierniki szwedzkie. Wycinaj ulubione kształty i przekładaj na blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Jeśli wolicie przepis na miękkie pierniki szwedzkie, po prostu rozwałkujcie ciasto grubiej, na jakieś 4-5 mm.

Krok 5: Pieczenie na pełnej uwadze. Wstaw blachę do piekarnika i piecz około 6-8 minut. Ale uwaga! Stój przy piekarniku jak sęp, bo te chwile decydują o wszystkim. Cienkie pierniczki palą się błyskawicznie. Są gotowe, gdy brzegi leciutko się zarumienią. Wyjmij je i zostaw na chwilę na gorącej blasze, a potem delikatnie przenieś na kratkę do całkowitego wystudzenia.

Dekorowanie, czyli zabawa dla całej rodziny

Tradycyjne Pepparkakor często zostawia się bez dekoracji, bo są piękne same w sobie. Ale jeśli macie dzieci (albo wewnętrzne dziecko w sobie), to dekorowanie to najlepsza część! Mój ulubiony lukier do pierników szwedzkich przepis to klasyczny lukier królewski.

Wystarczy ubić jedno białko z sokiem z cytryny i stopniowo dodawać cukier puder (wejdzie go sporo, ok. 200g), aż uzyskacie gęstą, ale wciąż płynną konsystencję. Przełóżcie do woreczka cukierniczego z cieniutką końcówką i malujcie proste wzorki – kropeczki, kreseczki, śnieżynki. Nie muszą być idealne! Najważniejsza jest dobra zabawa. Ten pierniki szwedzkie świąteczne przepis ma przede wszystkim przynosić radość.

Moje złote rady, czyli czego nauczyłam się na błędach

Chcecie, żeby wasz pierwszy przepis na pierniki szwedzkie od razu wyszedł idealnie? Oto kilka rzeczy, które odkryłam metodą prób i błędów:

• Nie bój się przypraw: Daj ich więcej niż myślisz, że potrzeba. Po upieczeniu smak łagodnieje.
• Wałkuj między dwoma arkuszami papieru: Jeśli ciasto mimo chłodzenia klei Ci się do wałka, spróbuj wałkować je między dwoma kawałkami papieru do pieczenia. To game changer!
• Nie przepiekaj: Serio, to najważniejsze. Kiedyś upiekłam całą blachę na wiór, bo zagadałam się przez telefon. Były twarde jak kamienie i gorzkie. Lepiej wyjąć je sekundę za wcześnie niż za późno.
• Chcesz bardziej miękkie? Jeśli marzy ci się przepis na miękkie pierniki szwedzkie, poza grubszym wałkowaniem, przechowuj je w szczelnej puszce z kawałkiem jabłka. Wilgoć sprawi, że zmiękną.

Pieczenie pierniczków to świetna zabawa, a jeśli szukasz innych świątecznych inspiracji, sprawdź też najlepszy przepis na pierniczki świąteczne na naszej stronie.

Jak cieszyć się nimi jak najdłużej (i z czym smakują najlepiej)

Kiedy już cała kuchnia jest w mące, a dom pachnie obłędnie, czas na degustację. Wystudzone pierniczki przechowuj w metalowej puszce. Wytrzymają tak naprawdę długo, nawet kilka tygodni, z każdym dniem stając się jeszcze lepsze. W Szwecji Pepparkakor podaje się klasycznie do kawy lub grzanego wina. Ale jest też jedno połączenie, które na początku wydawało mi się szalone, a teraz je uwielbiam – z serem pleśniowym! Połóż na pierniczku kawałeczek sera z niebieską pleśnią. Słodycz i ostrość korzennych ciastek w połączeniu ze słonym, kremowym serem to coś niesamowitego. Musicie spróbować!

Aha, i pamiętajcie, że ten przepis na pierniki szwedzkie jest idealny do tworzenia ozdób choinkowych. Wystarczy przed pieczeniem zrobić w ciastkach małą dziurkę słomką, a po upieczeniu przewlec wstążeczkę.

Mam nadzieję, że mój przepis na pierniki szwedzkie zagości w Waszych domach na stałe. To więcej niż ciastka, to sposób na stworzenie ciepłych, rodzinnych wspomnień. A jeśli po pierniczkach nabierzecie ochoty na coś większego, może skusicie się na tradycyjny piernik przekładany powidłami? Smacznego!