Mój przepis na makowiec drożdżowy, który zawsze się udaje i pachnie świętami

Pamiętam ten zapach. Mieszanka drożdży, ciepłego mleka i masła, która unosiła się w całym domu mojej babci na kilka dni przed Wigilią. To był nieomylny znak, że zaraz zacznie się magia. Babcia, z rękami po łokcie w mące, zagniatała ciasto w wielkiej, glinianej misie, a ja, mała dziewczynka, siedziałam na stołku i z wypiekami na twarzy obserwowałam, jak powstaje najlepsze ciasto na świecie. Ten makowiec drożdżowy to był smak mojego dzieciństwa. Lata mijały, babci już nie ma, ale ten zapach i smak pozostały ze mną na zawsze. Długo szukałam receptury, która chociaż w części dorównałaby tamtemu ideałowi. Próbowałam, kombinowałam, piekłam i… czasem wyrzucałam. Aż w końcu, po latach, stworzyłam coś, co jest esencją tamtych wspomnień. I dzisiaj chcę się z Wami podzielić tym moim skarbem. To coś więcej niż tylko lista składników. To przepis na makowiec drożdżowy, który niesie ze sobą ciepło, tradycję i masę miłości. Jeśli szukacie rzetelnego przepisu na makowiec drożdżowy, który nie zawiedzie, to dobrze trafiliście.

To ciasto to prawdziwy klasyk, król polskich stołów świątecznych. Puszysta, maślana rolada drożdżowa, a w środku wilgotna, obłędnie aromatyczna masa makowa z bakaliami. Całość polana słodkim jak ulepek lukrem, który chrupie pod zębami. Brzmi dobrze? To przygotujcie się, bo zaraz wejdziecie do kuchni i stworzycie własne, pachnące wspomnienia. Wierzę, że ten przepis na makowiec drożdżowy stanie się i waszym ulubionym.

Co będzie nam potrzebne, żeby czary się udały?

Zanim zaczniemy, zbierzmy wszystkie graty. Dobre składniki to absolutna podstawa, bez tego nawet najlepszy przepis na makowiec drożdżowy może nie wyjść. Nie idźcie na skróty, proszę. Ten przepis na makowiec drożdżowy wymaga serca, ale i dobrych produktów.

Na ciasto, które rośnie jak szalone:

• Mąka pszenna: Ja najczęściej sięgam po tortową, typ 450, bo jest najdelikatniejsza. Jakieś 500 gramów powinno starczyć. Wiele osób uważa, że to klucz do idealnego ciasta.
• Drożdże: Koniecznie świeże! To jest serce ciasta drożdżowego, podobnie jak w przypadku puszystych bułek drożdżowych. Kostka 25-30g będzie idealna. Z suchymi jakoś mi nie po drodze, ale jak musicie, to dajcie 7g.
• Mleko: Szklanka, może ciut mniej, około 200 ml. Musi być ciepłe, ale nie gorące, bo zabijecie te biedne drożdże!
• Cukier: Jakieś 80-100g, żeby drożdże miały co jeść i ciasto było słodkie.
• Masło: Prawdziwe, osełkowe masło, żadne tam miksy. 80g rozpuszczone i przestudzone.
• Jajka: Dwa całe i dwa żółtka. Dzięki żółtkom ciasto będzie miało piękny kolor.
• Sól: Maleńka szczypta, zawsze podkreśla słodycz.
• Skórka z cytryny: Jak mam pod ręką, to zawsze ścieram. Daje cudny aromat.

Na masę makową, czyli serce naszego makowca:

Masa makowa to temat rzeka. Można kupić gotową, ale ja Was namawiam, zróbcie ją sami. Różnica w smaku jest, no, kolosalna. To właśnie domowa masa czyni ten przepis na makowiec drożdżowy wyjątkowym. A jeśli tak jak ja kochacie mak, to na pewno polubicie też krówki makowe.

• Mak: Suchy, niebieski mak, około 250-300g.
• Cukier: Ze 150g. Albo, jak lubicie, zamieńcie część na dobry miód, np. lipowy. Wtedy to dopiero jest poezja.
• Bakalie: Tu hulaj dusza! U mnie obowiązkowo rodzynki (100g), posiekane orzechy włoskie (50g) i kandyzowana skórka pomarańczowa (50g).
• Aromaty: Łyżeczka ekstraktu z migdałów to mus. Czasem dodaję też 2-3 łyżki rumu dla „charakteru”.
• Masło: 50g, rozpuszczone.
• Białka jaj: Te dwa, które zostały nam z ciasta. Ubite na sztywno dodadzą masie lekkości.

A na wierzch, czyli lukrowa kropka nad „i”:

• Cukier puder: Szklanka, może trochę więcej (150-200g).
• Sok z cytryny: Ze 2-3 łyżki, żeby lukier nie był mdły.
• Opcjonalnie: Skórka pomarańczowa do posypania, albo płatki migdałów.

No to do dzieła! Mój przepis na makowiec drożdżowy krok po kroku

Okej, fartuchy nałożone? To jedziemy! Obiecuję, że to łatwy przepis na makowiec drożdżowy, tylko trzeba się trzymać kilku zasad. Ten przepis na makowiec drożdżowy jest sprawdzony przeze mnie i moją rodzinę od lat.

Etap 1: Ciasto drożdżowe – bez niego ani rusz

Najpierw robimy rozczyn. Do miseczki kruszymy drożdże, dodajemy łyżkę cukru, dwie łyżki mąki i zalewamy połową ciepłego mleka. Mieszamy, żeby nie było grudek, i odstawiamy w ciepłe miejsce na kwadrans. Musi urosnąć i zacząć bąbelkować. To znak, że drożdże żyją i mają się dobrze. To podstawa w każdym przepisie na makowiec drożdżowy.

Do dużej michy przesiewamy mąkę, dodajemy resztę cukru, sól, jajka, żółtka i nasz wyrośnięty rozczyn. Zaczynamy wyrabiać. Ciasto drożdżowe to w ogóle wdzięczny temat, podobnie jak przy włoskim panettone. Można ręcznie, jak moja babcia, albo mikserem z hakami, jak ja, leń. W trakcie wyrabiania powoli wlewamy rozpuszczone masło i resztę mleka. I teraz najważniejsze: cierpliwość. Ciasto trzeba wyrabiać dobre 10, a nawet 15 minut. Musi być gładkie, elastyczne i odchodzić od ręki. To sekret puszystości. Gotowe ciasto wkładamy do miski oprószonej mąką, przykrywamy czystą ściereczką i odstawiamy w ciepło na godzinę, półtorej. Musi podwoić objętość.

Etap 2: Masa makowa – kwintesencja smaku

W czasie, gdy ciasto rośnie, robimy masę. Mak zalewamy wrzątkiem, tak żeby go zakryć, i odstawiamy na jakieś 20-30 minut, żeby napęczniał. Potem bardzo, bardzo dokładnie go odcedzamy na gęstym sicie. Można sobie pomóc, odciskając go w gazie. Suchy mak mielimy dwa razy w maszynce do mielenia. Wiem, to trochę roboty, ale to właśnie czyni ten przepis na makowiec drożdżowy autentycznym.

Do zmielonego maku dodajemy cukier (lub miód), rozpuszczone masło, wszystkie bakalie i aromaty. Mieszamy dokładnie. Na sam koniec w osobnej misce ubijamy na sztywną pianę białka, które nam zostały. I teraz delikatnie, szpatułką, łączymy pianę z masą makową. Dzięki temu masa będzie bardziej puszysta. Pamiętajcie o tym kroku, to ważna część tego przepisu na makowiec drożdżowy.

A co jeśli czas goni? No cóż, istnieje coś takiego jak szybki przepis na makowiec drożdżowy z gotowej masy makowej. Jeśli już musicie, wybierzcie taką dobrej jakości. Wtedy wystarczy dodać do niej swoje ulubione bakalie i ubitą pianę z białek, żeby ją trochę „uszlachetnić”.

Etap 3: Zawijamy to wszystko w całość

Wyrośnięte ciasto wyjmujemy na stolnicę, lekko uderzamy pięścią, żeby je odgazować, i dzielimy na dwie części. Z tego przepisu wychodzą dwa piękne makowce. Każdą część wałkujemy na prostokąt o grubości około pół centymetra.

Na rozwałkowane ciasto wykładamy połowę masy makowej, rozsmarowując ją równo, ale zostawiając z jednego dłuższego boku pusty margines (1-2 cm). I zwijamy roladę, zaczynając od boku z masą. Starajcie się zwijać dość ciasno, a na końcu dobrze zlepcie ten pusty brzeg, żeby nam masa nie uciekła podczas pieczenia. To kluczowy element, jeśli chodzi o przepis na makowiec drożdżowy zawijany.

Uformowane makowce przekładamy na blachę wyłożoną papierem do pieczenia, szwem do dołu. Przykrywamy ściereczką i znów odstawiamy w ciepłe miejsce na jakieś 30-40 minut, żeby jeszcze podrosły.

Etap 4: Pieczenie i wielki finał

Piekarnik nagrzewamy do 180 stopni (góra-dół, bez termoobiegu). Wyrośnięte makowce wkładamy do gorącego pieca i pieczemy około 40-50 minut. Muszą być pięknie rumiane. Po upieczeniu wyjmujemy je i studzimy na kratce.

Gdy makowce są już całkowicie zimne, robimy lukier. Cukier puder ucieramy z sokiem z cytryny na gładką, gęstą masę. Polewamy nią ciasta. Zanim lukier zastygnie, można posypać go skórką pomarańczową lub płatkami migdałów. Gotowe! Wasz idealny, domowy makowiec jest gotowy do krojenia. A ten przepis na makowiec drożdżowy z lukrem na pewno zagości u Was na stałe.

Coś poszło nie tak? Czyli makowcowe FAQ

• Czemu ciasto nie wyrosło? A drożdże były świeże? A mleko nie było za gorące? A ciasto miało ciepło i czas? To najczęstsze przyczyny, które mogą zepsuć każdy przepis na makowiec drożdżowy. Czasem też za dużo tłuszczu od razu dodanego może „udusić” drożdże. Spokojnie, następnym razem się uda.
• Masa wypłynęła! Co robić? Prawdopodobnie była za rzadka albo rolada była zbyt luźno zwinięta. Następnym razem, jeśli masa wydaje się mokra, dodaj do niej łyżkę bułki tartej. I pamiętaj o dokładnym zlepieniu brzegów. Wiele przepisów na makowiec drożdżowy o tym nie wspomina, a to ważne.
• Jak przechowywać to cudo? W szczelnym pojemniku, w temperaturze pokojowej, będzie świeży przez kilka dni. Można go też zamrozić! Pokrojony lub w całości. Potem wystarczy go powoli rozmrozić. To sprawia, że ten przepis na makowiec drożdżowy jest jeszcze bardziej praktyczny.

A może by tak coś zmienić?

Ten makowiec drożdżowy przepis babci to baza, którą można modyfikować. To chyba najlepszy przepis na makowiec drożdżowy właśnie dlatego, że jest tak elastyczny. Czasem do masy dodaję posiekane suszone śliwki albo figi. Zamiast rumu można dać amaretto. A jeśli ktoś nie je glutenu? Cóż, przepis na makowiec drożdżowy bez glutenu jest trudniejszy, wymaga specjalnych mieszanek mąk i więcej uwagi, ale jest do zrobienia! Podobnie z wersją dla zabieganych – wspominałam już, że istnieje przepis na makowiec drożdżowy Thermomix, który bardzo ułatwia sprawę z wyrabianiem ciasta.

Mam nadzieję, że ten mój przydługi wywód Was nie zniechęcił, a wręcz przeciwnie. Pieczenie makowca to rytuał, podobnie jak przygotowanie mazurka na Wielkanoc. To zapach, który tworzy dom. Nie ma nic lepszego niż ukrojenie grubego plastra jeszcze lekko ciepłego ciasta i zjedzenie go z kubkiem mleka. Dla mnie to najlepszy przepis na makowiec drożdżowy, bo jest w nim kawałek mojej historii. Mam nadzieję, że teraz stanie się też częścią Waszej. Smacznego!