Mój przepis na żurek z rosołem. Smak, który pamiętam z dzieciństwa

Są takie smaki, które zostają z nami na całe życie. Dla mnie jednym z nich jest bez wątpienia żurek. Ale nie byle jaki. Mam na myśli ten gęsty, aromatyczny, lekko kwaskowaty żurek, który w moim rodzinnym domu pojawiał się nie tylko na Wielkanoc. Pamiętam jak dziś, jak babcia krzątała się po kuchni, a w całym domu unosił się zapach wędzonki i majeranku. Jej sekretem był rosół. To właśnie on sprawiał, że zupa nabierała niesamowitej głębi. Dlatego dziś chcę się z Wami podzielić czymś więcej niż tylko listą składników. Chcę Wam dać mój sprawdzony, rodzinny przepis na żurek z rosołem, który krok po kroku pozwoli Wam odtworzyć tę magię. To dla mnie najlepszy przepis na żurek z rosołem, bo jest w nim kawałek serca.

Rosół – serce i dusza mojego żurku

Pewnie zastanawiacie się, po co kombinować i gotować żurek na rosole, skoro można na wodzie. Otóż można, ale to nigdy nie będzie to samo. Nigdy! Rosół to absolutny fundament, który wynosi tę zupę na zupełnie inny poziom. To nie jest tylko płynna baza, to esencja smaku, która otula kwaśność zakwasu, tworząc idealną harmonię. Zwykła woda rozcieńcza smak, a domowy, złocisty rosół go buduje, dodaje bogactwa, czegoś, co Francuzi nazywają umami. Każda łyżka zupy staje się wtedy pełniejsza, bardziej sycąca i rozgrzewająca od środka. Przygotowując ten przepis na żurek z rosołem, inwestujecie w głębię doznań. To jest właśnie ta różnica między zupą dobrą a zupą wybitną, taką, o której się pamięta.

Serio, spróbujcie raz, a już nigdy nie wrócicie do gotowania na wodzie. To obietnica.

Żurek, czyli kawał polskiej historii na talerzu

Uwielbiam myśleć o tym, jak długa jest historia tej zupy. To fascynujące, że coś, co kiedyś było prostym, chłopskim jedzeniem na bazie mąki żytniej, przetrwało wieki i stało się jednym z symboli naszej kuchni. Kiedyś, w czasie Wielkiego Postu, był to posiłek skromny, często bezmięsny. Dopiero na Wielkanoc, na znak końca postu, do garnków trafiała biała kiełbasa, boczek i jajka. Żurek stał się symbolem obfitości. W każdym regionie Polski znajdziemy jego inną odmianę, czasem jest to żurek z ziemniakami, a na Podlasiu jada się nawet żurek z grzybami. Ale podstawa jest zawsze ta sama – ten cudowny, kwaśny zakwas. Nasz przepis na żurek z rosołem czerpie z tej tradycji, ale dodaje jej odrobinę szlachetności dzięki bulionowi. To taki ukłon w stronę historii, ale z nowoczesnym podejściem do smaku.

Skarby z mojej spiżarni, czyli co potrzebujesz

Żeby powstał naprawdę wyjątkowy żurek, potrzebujemy dobrych składników. Tu nie ma drogi na skróty. To one tworzą ten niepowtarzalny smak, który tak kochamy.

Rosół – fundament smaku: Serce i dusza. To najważniejszy element, jeśli chodzi o mój przepis na żurek z rosołem. Najlepszy będzie oczywiście domowy rosół, gotowany powoli na dobrym mięsie (drobiowym, wołowym, a najlepiej mieszanym) i świeżych warzywach. Taki prawdziwy, domowy rosół na żurek to gwarancja smaku. Nie używajcie kostek rosołowych, proszę. To zbrodnia na tej zupie.

Zakwas na żurek – charakter zupy: Bez niego nie ma żurku, kropka. Możecie kupić gotowy, ale poszukajcie takiego z dobrym, prostym składem – mąka żytnia, woda, czosnek. Unikajcie tych z konserwantami. A jeśli macie chwilę, zróbcie własny! To nic trudnego, a smak jest nie do podrobienia. Taki domowy zakwas na żurek to prawdziwy skarb i podstawa, jaką ma każdy tradycyjny przepis na żurek z rosołem i majerankiem.

Niezbędne dodatki i przyprawy:

• Biała kiełbasa: Koniecznie surowa, nie parzona. Ugotowana w zupie odda jej cały swój aromat. To ona sprawia, że jest to idealny przepis na żurek wielkanocny z rosołem.
• Wędzony boczek lub żeberka: Dymny aromat to jest to! Ja uwielbiam pokroić boczek w kosteczkę, podsmażyć na chrupko i posypać nim zupę tuż przed podaniem. Chrupie i pachnie obłędnie.
• Jajka na twardo: Klasyka. Bez połówki jajka na talerzu żurek jest jakiś taki niekompletny.
• Śmietana (18% lub 30%): Do zabielenia i złagodzenia kwasowości. Trzeba ją zahartować, żeby nie zrobiły się kluchy.
• Czosnek i majeranek: Absolutna konieczność! Czosnek dla ostrości, a majeranek dla tego charakterystycznego, ziołowego zapachu. Nie żałujcie majeranku, rozetrzyjcie go w dłoniach przed dodaniem do zupy, uwolnicie wtedy pełnię jego aromatu. Ten przepis na żurek z rosołem wymaga hojności.
• Coś ekstra (opcjonalnie): Czasem dodaję łyżeczkę tartego chrzanu dla dodatkowego kopa albo kilka suszonych grzybów dla leśnej nuty.

Do dzieła! Gotujemy żurek na rosole krok po kroku

No dobrze, teoria za nami, czas na praktykę. Oto mój przepis na żurek z rosołem, który zawsze się udaje. Zobaczysz, to prostsze niż myślisz.

Lista składników (na duży garnek, dla 4-6 osób):

• Około 1.5 litra dobrego, domowego rosołu (drobiowy będzie delikatniejszy, więc żurek na rosole drobiowym przepis też się sprawdzi)
• 500 ml dobrej jakości zakwasu na żurek
• Jakieś 400 g surowej białej kiełbasy
• Około 150 g wędzonego boczku
• 3 ząbki czosnku, przeciśnięte przez praskę
• 2-3 łyżki kwaśnej śmietany 18%
• 2 porządne łyżki suszonego majeranku
• 2 liście laurowe, kilka ziaren ziela angielskiego
• Sól i świeżo zmielony czarny pieprz
• Jajka ugotowane na twardo i chleb do podania

Przygotowanie – tak to robię ja:

1. Krok 1: Przygotowanie mięsnej bazy. Do garnka z rosołem wkładam białą kiełbasę w całości (wcześniej ją trochę nakłuwam widelcem), dodaję liście laurowe i ziele angielskie. Gotuję na małym ogniu jakieś 20 minut, aż kiełbasa będzie gotowa. W tym czasie boczek kroję w kostkę i smażę na suchej patelni, aż wytopi się tłuszcz i boczek stanie się chrupiący. Odstawiam go na bok. Kiełbasę wyjmuję z rosołu, studzę i kroję w plasterki.
2. Krok 2: Czas na zakwas. Butelkę z zakwasem trzeba porządnie wstrząsnąć, żeby cały osad z dna się wymieszał. Powoli, cienkim strumieniem, wlewam zakwas do gorącego rosołu, cały czas mieszając rózgą. To ważne, żeby nie zrobiły się grudki. Zagotowuję i zmniejszam ogień.
3. Krok 3: Doprawianie i gotowanie. Gotuję zupę na małym ogniu przez około 10-15 minut. Teraz czas na magię: dodaję przeciśnięty przez praskę czosnek i roztarty w dłoniach majeranek. Mieszam i próbuję. Doprawiam solą i pieprzem do smaku. To kluczowy moment, by dopracować ten żurek z rosołem i zakwasem przepis.
4. Krok 4: Zabielanie i finał. Jeśli lubisz żurek zabielany, to teraz jest ten moment. Do miseczki ze śmietaną wlewam chochelkę gorącej zupy, energicznie mieszam. Potem jeszcze jedną. Kiedy śmietana jest już ciepła, wlewam całość do garnka, ciągle mieszając. Dzięki temu się nie zważy. Na koniec wrzucam do zupy pokrojoną kiełbasę. Jeśli zastanawiasz się, jak zagęścić żurek z rosołem, to ugotowane i utłuczone ziemniaki dodane do zupy zrobią robotę. Ja jednak wolę rzadszy. To jest w zasadzie cały przepis na żurek z rosołem.
5. Krok 5: Podanie. Gorący żurek nalewam do miseczek. Do każdej wkładam połówkę lub całe jajko na twardo, posypuję chrupiącym boczkiem i świeżo mielonym pieprzem. Najlepiej smakuje z pajdą świeżego chleba na zakwasie.

Kilka moich sztuczek, żeby żurek wyszedł idealny

Każdy kucharz ma swoje małe sekrety. Oto kilka moich, które sprawią, że ten przepis na żurek z rosołem wyjdzie Ci perfekcyjnie.

• Smak zakwasu. Zanim wlejesz cały zakwas do zupy, spróbuj go. Są różne – jedne bardziej, inne mniej kwaśne. Lepiej dodawać go stopniowo i kontrolować smak. Jeśli zupa wyjdzie za kwaśna, można ją uratować odrobiną śmietany albo nawet szczyptą cukru. Jeśli za mało kwaśna – dodaj więcej zakwasu lub odrobinę soku z cytryny.
• A co, jeśli nie mam zakwasu? No cóż, wtedy to nie będzie żurek. Pytanie o przepis na żurek z rosołem bez zakwasu to trochę jak pytanie o przepis na rosół bez rosołu. Zakwas to dusza tej zupy i nie da się go zastąpić.
• Przechowywanie. Żurek jest jedną z tych zup, które na drugi dzień smakują jeszcze lepiej. Przechowuj go w lodówce do 3 dni. Odgrzewaj powoli, na małym ogniu, zwłaszcza jeśli jest zabielany śmietaną.

Smak, który łączy pokolenia

Mam wielką nadzieję, że ten mój przepis na żurek z rosołem zainspiruje Was do gotowania. Dla mnie to coś więcej niż zupa. To smak rodzinnych świąt, niedzielnych obiadów i pocieszenie w chłodne dni. To dowód na to, jak z prostych składników może powstać coś naprawdę niezwykłego. Niezależnie od tego, czy szukasz inspiracji na obiad, czy idealnego przepisu na żurek wielkanocny z rosołem, ten z pewnością Cię nie zawiedzie. Spróbujcie i stwórzcie własne wspomnienia. Smacznego!