Zakwas z buraka – coś więcej niż tylko woda po kiszonych warzywach. Mój sprawdzony przepis.

Pamiętam ten smak z dzieciństwa. Babcia trzymała w piwnicy wielki, kamionkowy gar, z którego podbierała chochlą rubinowy płyn. Pachniało ziemią, czosnkiem i… fermentacją. Trochę się tego bałem, ale jednocześnie fascynowało mnie to. Dziś, po latach, sam nastawiam swój zakwas i widzę, jak ta prosta tradycja wraca do łask. To nie tylko moda na probiotyki, to prawdziwy powrót do korzeni i naturalnego dbania o siebie. Jeżeli szukasz sposobu na wzmocnienie organizmu, a przy tym cenisz sobie domowe sposoby, to ten sprawdzony przeze mnie przepis na zakwas z buraka jest dla Ciebie. Pokażę Ci, jak łatwo go zrobić, bez żadnych drożdży i zbędnej chemii. To naprawdę prosty przepis na zakwas z buraka, który odmieni twoje podejście do zdrowia.

Skąd ten cały szum? Czyli dlaczego dałem szansę zakwasowi.

U mnie zaczęło się od problemów z jelitami. Ciągłe wzdęcia, brak energii, ogólne poczucie ciężkości. Ktoś rzucił hasło: „spróbuj kiszonek”. No i spróbowałem. Najpierw kapusta, ogórki, a potem trafiłem na zakwas z buraka. To było objawienie! Już po kilku tygodniach regularnego picia poczułem, że coś się zmienia. Mój brzuch się uspokoił, a ja miałem jakby więcej siły. Okazało się, że ten niepozorny napój to bomba probiotyczna, która wspiera naszą florę bakteryjną. A jak wiadomo, zdrowie zaczyna się w jelitach. To nie jest żadna magia, to po prostu natura. Jeśli też czujesz, że twoje jelita potrzebują wsparcia, poczytaj o tym, jak ważna jest odpowiednia dieta na chore jelita. Zakwas to także kopalnia witamin i minerałów – żelazo, potas, witamina C. Dlatego często słyszy się, że to genialny sposób na anemię i ogólne wzmocnienie, prawdziwy zakwas na odporność. Mój przepis na zakwas z buraka to właśnie odpowiedź na pytanie, jak zrobić zakwas z buraka na odporność w domowych warunkach.

Z czasem przekonałem się, że regularne picie tego cuda naprawdę działa cuda. Zniknęło popołudniowe zmęczenie, a sezonowe przeziębienia jakoś mnie omijają. To najlepszy dowód na to, że warto było zaufać babcinym metodom.

Zanim zaczniesz – zbierzmy graty.

Dobra wiadomość jest taka, że nie potrzebujesz żadnego specjalistycznego sprzętu ani składników z drugiego końca świata. Wszystko, co niezbędne, znajdziesz w swojej kuchni lub najbliższym sklepie. Przygotowanie domowego zakwasu to naprawdę bułka z masłem, jeśli tylko masz dobry przepis na zakwas z buraka.

Czego potrzebujemy?

Podstawa to oczywiście buraki. Szukaj tych twardych, jędrnych, najlepiej z jakiegoś lokalnego targu, a nie tych smutnych, zafoliowanych z marketu. Jeśli masz dostęp do ekologicznych, to już w ogóle bajka. Do tego woda – najlepiej przegotowana i ostudzona, albo źródlana. Kranówka bywa chlorowana, a chlor nie lubi się z dobrymi bakteriami. No i sól. Koniecznie kamienna, niejodowana. Ta zwykła, jodowana, może zepsuć całą zabawę. Opcjonalnie, dla smaku i dodatkowych właściwości, przydadzą się 2-3 ząbki czosnku, kilka liści laurowych, ziele angielskie i ziarenka pieprzu. Niektórzy dodają też kawałek chrzanu dla ostrości. Ja uwielbiam ten klasyczny, zakwas buraczany przepis tradycyjny, z czosnkiem i zielem.

Sprzęt, czyli w czym będziemy kisić

Najważniejszy jest duży, szklany słój. Taki 3-5 litrowy będzie w sam raz. Musi być idealnie czysty i wyparzony wrzątkiem – to absolutna podstawa, żeby nie wyhodować pleśni. Przyda się też deska do krojenia, nóż, jakaś drewniana łyżka i kawałek gazy lub czystej ściereczki do przykrycia słoja. I to w zasadzie tyle. Z takim wyposażeniem każdy przepis na zakwas z buraka pójdzie gładko.

No to do dzieła! Mój przepis na zakwas z buraka krok po kroku.

Okej, skoro mamy już wszystko przygotowane, czas zakasać rękawy. Zobaczysz, jakie to proste. To jest właśnie ten najlepszy przepis na zakwas z buraka domowy, bo jest banalny i zawsze się udaje.

Najpierw buraki. Umyj je bardzo dokładnie. Jeśli masz te ekologiczne, nie musisz ich nawet obierać – dużo dobrych rzeczy kryje się w skórce. Jeśli nie masz pewności co do ich pochodzenia, lepiej obierz. Pokrój je w plastry, w kostkę, jak ci wygodniej. Ja lubię takie grubsze plastry, około centymetra. Pamiętaj, im mniejsze kawałki, tym fermentacja może pójść szybciej.

Teraz bierzemy nasz wyparzony słoik. Na dno wrzucamy połowę przypraw – czosnek (możesz go lekko zgnieść), liść laurowy, ziele, pieprz. Potem układamy ciasno buraki, tak do 3/4 wysokości słoja. Na wierzch reszta przypraw. Chodzi o to, żeby smaki fajnie się rozeszły.

Czas na solankę, czyli serce całej operacji. Proporcja jest prosta i warto ją zapamiętać: 1 płaska łyżka soli kamiennej na 1 litr letniej, przegotowanej wody. Wymieszaj sól dokładnie, aż się rozpuści. A potem zalej buraki w słoju. I tu ważna rzecz, bardzo ważna: wszystkie składniki muszą być całkowicie przykryte wodą. Jeśli coś będzie wystawać, to jest prosta droga do pleśni. Ja czasem dociskam buraki małym talerzykiem albo specjalnym kamieniem do kiszenia. Ważne jest żeby żeby wszystkie buraki były pod wodą.

Fermentacja, czyli cierpliwość jest cnotą

Przykryj słoik gazą, zabezpiecz gumką recepturką i odstaw w ciepłe miejsce, ale nie na bezpośrednim słońcu. Idealna temperatura to taka pokojowa, około 20-22 stopnie. I teraz czekamy. Ile kisić zakwas z buraka? Zwykle od 4 do 7 dni. Już na drugi dzień powinny pojawić się bąbelki, a na powierzchni piana – to znak, że fermentacja ruszyła i wszystko idzie dobrze. Codziennie zaglądaj do słoja, zbieraj pianę czystą łyżką. Jeśli jakiś burak wypłynął, wepchnij go z powrotem pod wodę. Po kilku dniach spróbuj zakwasu. Jeśli jest przyjemnie kwaśny, lekko gazowany i ma głęboki, buraczany kolor – jest gotowy! To jest ten moment, na który czekałeś, realizując ten przepis na zakwas z buraka.

Gotowy zakwas przelej przez sitko do czystych butelek, szczelnie zakręć i wstaw do lodówki. Tam może stać spokojnie nawet kilka tygodni. A co najważniejsze, wiesz co pijesz – zakwas z buraków bez drożdży przepis prosto z Twojej kuchni.

Gdy klasyka Ci się znudzi – czas na eksperymenty.

Podstawowy przepis na zakwas z buraka jest genialny, ale człowiek lubi kombinować. Kiedyś, z braku czosnku, wrzuciłem plasterek świeżego imbiru. I to był strzał w dziesiątkę! Zakwas nabrał fajnej, rozgrzewającej nuty. Innym razem dodałem trochę kurkumy i kilka goździków. Można też dorzucić plaster jabłka, żeby dodać odrobinę słodyczy. Nie bój się eksperymentować, bo każdy taki dodatek to nowe smaki i dodatkowe właściwości prozdrowotne. A jeśli wolisz łagodniejszą wersję, możesz zrobić zakwas zupełnie bez przypraw – tylko buraki, woda i sól. Też będzie pyszny, chociaż dla mnie trochę nudny. Ten przepis na zakwas z buraka jest elastyczny.

Moje wpadki, czyli co może pójść nie tak (i jak tego uniknąć).

Pamiętam mój pierwszy zakwas. Po trzech dniach zaglądam, a tam… biały nalot. Panika! Już chciałem wszystko wylać. Zadzwoniłem do mamy, a ona ze śmiechem, że to przecież kożuch fermentacyjny, normalna rzecz. I faktycznie, zebrałem go łyżką i wszystko było ok. Ale uwaga, jest różnica między tym dobrym kożuchem a wredną, zieloną lub czarną, włochatą pleśnią. Jeśli zobaczysz coś takiego, nie ma litości – cały nastaw do kosza. Pleśń najczęściej pojawia się, gdy buraki wystają nad wodę albo użyłeś brudnego słoja. Dlatego sterylność jest kluczowa. Czasem zakwas wychodzi za słony – następnym razem daj ciut mniej soli. A jak nie bąbelkuje? Może w pokoju jest za zimno albo woda była chlorowana. Wtedy przenieś go w cieplejsze miejsce i miej nadzieję, że ruszy. Najważniejsze to się nie zrażać, bo nawet z najlepszym przepisem na zakwas z buraka czasem coś nie wyjdzie.

Masz gotowy zakwas! I co teraz?

No dobrze, butelki z rubinowym płynem stoją w lodówce. Jak to teraz pić? Ja zaczynam dzień od małego kieliszka, tak 50-100 ml, na czczo. Daje kopa i pobudza jelita do pracy. Ale zakwas to nie tylko napój. To genialna baza do zup. Oczywiście, najlepszy jest z niego barszcz wigilijny – nie ma lepszego! Ten zakwas z buraków przepis na barszcz to prawdziwy skarb. Możesz też dodać go do chłodnika, albo użyć w dressingu do sałatki zamiast octu. Świetnie podkręca smak.

A co z burakami, które zostały po kiszeniu? Nie wyrzucaj ich, broń Boże! To wciąż pełnowartościowe warzywa, choć trochę mniej słodkie. Można je zetrzeć na tarce, dodać do sałatki, zrobić z nich pastę do chleba albo po prostu zjeść jako dodatek do obiadu. Ja czasem robię z nich takie proste buraczki z cebulką, palce lizać. Nic się nie marnuje, i to jest w tym wszystkim najpiękniejsze.

Spróbujesz?

Wiem, że to wszystko może brzmieć skomplikowanie, ale zaufaj mi, ten przepis na zakwas z buraka to jedna z najprostszych i najtańszych rzeczy, jakie możesz zrobić dla swojego zdrowia. Daj sobie szansę, poeksperymentuj. Kup kilka ładnych buraków, wyciągnij ten zakurzony słój z szafki i zacznij swoją przygodę z kiszeniem. Może i Ty zakochasz się w tym rubinowym napoju, tak jak ja. To naprawdę świetna sprawa. Odkryj swój ulubiony przepis na zakwas z buraka i ciesz się zdrowiem!