Mój najlepszy przepis na sałatkę z cukinii na zimę: Jak zamknąć lato w słoiku

Pamiętam to jak dziś. Koniec sierpnia, ogródek mojej babci uginał się pod ciężarem warzyw, a królową była ona – cukinia. Rosła wszędzie, wielka, pękata, zielona. „Co my z tym wszystkim zrobimy?” – pytała babcia, załamując ręce. A potem brała wielki nóż, kosz słoików i zaczynała się magia. Cały dom pachniał octem, koprem i gotowanymi warzywami. Ten zapach to dla mnie kwintesencja końca lata. I właśnie stamtąd, z tamtej kuchni, wyniosłam miłość do przetworów i ten jeden, jedyny, najlepszy przepis na sałatkę z cukinii na zimę. To coś więcej niż jedzenie. To wspomnienia, to poczucie bezpieczeństwa, kiedy spiżarnia jest pełna. A uwierzcie mi, nic tak nie cieszy oka w środku ponurej zimy, jak rząd równo ustawionych słoików z domowymi pysznościami.

Smak lata w słoiku – czemu to robię co roku?

Ktoś może zapytać: po co się tak męczyć, skoro w sklepie jest wszystko? No niby jest. Ale czy sklepowa sałatka smakuje tak samo? Czy wiesz na pewno, co jest w środku? Dla mnie robienie przetworów to rytuał. To sposób na wykorzystanie darów natury do ostatniego okruszka. Kiedy mam nadmiar cukinii, nie pozwalam jej się zmarnować. Zamykam ją w słoikach, a potem, w styczniu, kiedy za oknem szaro i buro, otwieram jeden z nich. I nagle wraca lato. Czuję ten smak, ten aromat. To jest bezcenne.

Poza tym, domowa sałatka z cukinii na zimę to czyste zdrowie. Bez konserwantów, bez ulepszaczy, bez tony cukru, chyba że sama zdecydujesz inaczej. Masz pełną kontrolę nad tym, co jesz Ty i Twoja rodzina. I ta satysfakcja! Kiedy stawiasz na stole własnoręcznie zrobione przetwory, czujesz dumę. To jest coś, co naprawdę warto robić.

Podstawa wszystkiego: przepis, który nigdy nie zawodzi

Przez lata trochę eksperymentowałam, ale zawsze wracam do tej podstawowej receptury. To jest tak prosta sałatka z cukinii na zimę, że poradzi sobie z nią każdy, nawet jeśli to jego pierwszy raz z wekowaniem. Ten przepis na sałatkę z cukinii na zimę to mój fundament, który możecie potem dowolnie modyfikować.

Co będzie nam potrzebne?

Zbierzmy najpierw wszystkie skarby. Do przygotowania idealnej sałatki z cukinii na zimę przydadzą się:

• Cukinia: Oczywiście. Ja najbardziej lubię te młode, z cieniutką, jasnozieloną skórką. Nie trzeba ich obierać, a w sałatce są delikatne i chrupiące. Ze 2 kilogramy to będzie dobry start.
• Warzywa do towarzystwa: Kilka cebul, najlepiej tej zwykłej, żółtej, bo jest najbardziej aromatyczna. Do tego ze dwie, trzy kolorowe papryki – czerwona i żółta wyglądają najpiękniej. No i marchewka, tak ze 3-4 sztuki, dla słodyczy i koloru.
• Zalewa – dusza sałatki: Tutaj kluczowy jest ocet. Ja używam spirytusowego 10%, ale jabłkowy też da radę i będzie delikatniejszy. Do tego cukier, sól, pieprz ziarnisty, woda i olej roślinny. To podstawa każdej sałatki z cukinii z octem na zimę.
• Przyprawy: Bez nich ani rusz! Ziarenka gorczycy, kilka liści laurowych, ziele angielskie. Ja zawsze dorzucam jeszcze baldachy kopru, świeżego, jeśli mam, albo suszonego. Daje niesamowity aromat.

A teraz do roboty! Jak zrobić sałatkę z cukinii na zimę krok po kroku

Dobra, zakasujemy rękawy i działamy. To naprawdę proste.

1. Szykowanie warzyw: Cukinie myjemy i kroimy. Ja lubię w półplastry, takie o grubości około pół centymetra. Jak masz starszą cukinię z grubą skórą i wielkimi pestkami, to lepiej ją obierz i wydrąż środek. Cebulę kroję w piórka, paprykę w paski, a marchewkę w cieniutkie talarki. Można sobie pomóc tarką z grubymi oczkami.
2. Ważny moment – solenie: Pokrojoną cukinię wrzucam do dużej miski, zasypuję solidnie solą (tak ze 2-3 łyżki) i mieszam. Odstawiam na godzinkę, może dwie. Niektórzy ten krok pomijają, ale ja ci mówię – nie warto. To właśnie dzięki temu cukinia puści nadmiar wody, a nasza sałatka z cukinii na zimę będzie chrupać jak szalona. Po tym czasie trzeba ją porządnie odcisnąć z soku.
3. Gotujemy zalewę: W wielkim garze zagotowuję szklankę octu, szklankę cukru, ze 4 szklanki wody, pół szklanki oleju, łyżkę soli, pieprz, liście laurowe, ziele angielskie i gorczycę. Mieszam, aż cukier się rozpuści. Musi porządnie zawrzeć.
4. Wszystko razem do gara: Do gorącej zalewy wrzucam odciśniętą cukinię, cebulę, paprykę i marchewkę. Delikatnie mieszam i od momentu, kiedy całość znowu zacznie bulgotać, gotuję jakieś 5, może 10 minut. Warzywa mają tylko lekko zmięknąć, ale wciąż muszą być jędrne. To jest ten sekret, który sprawia, że moja sałatka z cukinii na zimę jest taka… no wiecie, idealna.
5. Pakowanie do słoików: Słoiki i zakrętki muszą być czyściutkie i wyparzone, to naprawdę, naprawdę ważne. Gorącą sałatkę nakładam do słoików, tak dość ciasno. Zalewam zalewą, żeby wszystkie warzywa były przykryte. Zostawiam z centymetr wolnego miejsca od góry.
6. Zakręcanie: Od razu, póki gorące, mocno zakręcam słoiki.

Pasteryzacja, czyli jak nie zmarnować swojej pracy

To jest ten etap, którego nie można olać, jeśli chcecie, żeby wasza sałatka z cukinii na zimę postała dłużej niż tydzień. Kiedyś mi się spieszyło, poustawiałam słoiki za ciasno w garnku, jeden pękł i cała robota poszła na marne. Nauczka na całe życie. Moja ulubiona metoda to ta „na mokro”. Na dno dużego garnka kładę ściereczkę, ustawiam słoiki (nie mogą się dotykać!), zalewam wodą do 3/4 wysokości i gotuję na małym ogniu przez 15-20 minut. Potem ostrożnie wyjmuję i gotowe. Niektórzy robią też pasteryzację w piekarniku.

A co, jeśli interesuje Cię sałatka z cukinii bez pasteryzowania na zimę? Jest taka opcja. Trzeba wtedy naprawdę wrzącą sałatkę włożyć do wyparzonych słoików, zakręcić i odwrócić do góry dnem. Zostawić tak do całkowitego wystygnięcia. Metoda dla odważnych, pasteryzacja daje jednak większą pewność. Jeśli chcesz poczytać więcej o bezpiecznym wekowaniu, polecam zgłębić temat, bo to podstawa sukcesu. Bezpieczeństwo jest kluczowe, o czym warto pamiętać nie tylko przy cukinii, ale też przy robieniu ogórków kiszonych.

Kiedy klasyka się znudzi: moje ulubione wariacje

Podstawowy przepis jest super, ale czasem lubię zaszaleć. Eksperymentowanie w kuchni to najlepsza zabawa!

Najczęściej robię wersję z większą ilością papryki. Taka sałatka z cukinii z papryką na zimę jest jeszcze bardziej kolorowa i ma głębszy smak. Po prostu dorzucam więcej papryki, czasem nawet trochę ostrej.

A skoro o ostrości mowa… Mój wujek uwielbia wszystko co pikantne, więc dla niego zawsze robię kilka słoików z dodatkiem posiekanej papryczki chili. Czasem sypnę też trochę wędzonej papryki dla dymnego aromatu. Taka ostra sałatka z cukinii na zimę to dopiero jest hit!

Zdarza mi się też przygotowywać wersję dla dbających o linię, czyli sałatka z cukinii na zimę bez cukru. Zamiast cukru można dodać erytrytol albo po prostu go pominąć i dać trochę mniej octu, żeby zbalansować smaki. Też wychodzi pyszna, bardziej wytrawna.

Z czym to się je? Moje pomysły na podanie

Ta sałatka jest tak uniwersalna, że pasuje praktycznie do wszystkiego. Wyobraź sobie… niedzielny obiad, na stole parujący kotlet schabowy, ziemniaczki z koperkiem, a obok miseczka tej chrupiącej, słodko-kwaśnej pyszności. Poezja! Moja sałatka z cukinii na zimę świetnie sprawdza się jako dodatek do dań mięsnych, ryb i dań wegetariańskich.

Jest też genialna na kanapkach, zwłaszcza z domową wędliną. Czasem dodaję ją do innych sałatek, żeby podkręcić ich smak – to świetny sposób, żeby urozmaicić nawet najprostsze kompozycje, podobnie jak te z naszych przepisów na sałatki wiosenne. A czasem, nie będę kłamać, po prostu wyjadam ją prosto ze słoika widelcem. Bo jest taka dobra!

Mam nadzieję, że mój przepis na sałatkę z cukinii na zimę przypadnie Wam do gustu i że też pokochacie ten rytuał zamykania lata w słoikach. To wspaniała przygoda, a jej efekty będą Was cieszyć przez całą zimę. Podobnie jak inne domowe przetwory, na przykład pyszny sok jabłkowy na zimę czy aromatyczne ogórki kanapkowe z kurkumą.