Ciasto kruche na całą blachę, które zawsze się udaje. Mój rodzinny przepis!

Pamiętam ten zapach z dzieciństwa. Niedzielne popołudnie, cała rodzina w domu i ten cudowny aromat masła, cukru i owoców unoszący się z kuchni mojej babci. To był znak, że na stole za chwilę wyląduje jej popisowe ciasto kruche. Przez lata próbowałam odtworzyć ten smak. Kupowałam drogie masła, specjalne mąki, a efekt… cóż, bywał różny. Czasem wychodził kamień, czasem zakalec. Dopiero po latach prób i błędów, łącząc wspomnienia z babcinymi radami, stworzyłam swój własny, absolutnie niezawodny przepis na ciasto kruche na dużą blachę. Taki, który wystarczy dla całej armii głodomorów i który nigdy mnie nie zawiódł. Chcę się nim z wami podzielić, bo dobre rzeczy powinny iść w świat.

Magia w kilku prostych składnikach

Najlepsze w tym wszystkim jest to, że nie potrzeba tu żadnych skomplikowanych czy drogich produktów. Cały sekret tkwi w proporcjach i, co najważniejsze, w temperaturze. Zanim zaczniemy, warto sobie wszystko przygotować, żeby potem szło już gładko. Ludzie często pytają, ile składników na ciasto kruche na dużą blachę tak naprawdę potrzeba. Odpowiedź jest prosta. Na taką standardową blachę z piekarnika, powiedzmy 30×40 cm, potrzebujesz:

• Około 500g mąki pszennej – ja najczęściej używam tortowej, typ 450, jest najdelikatniejsza.
• Około 250-300g masła – i to jest klucz! Masło musi być prawdziwe, minimum 82% tłuszczu i lodowato zimne, prosto z lodówki. Żadnych margaryn, proszę was!
• Jakieś 100-150g cukru pudru – daje gładsze ciasto niż zwykły cukier. Ilość zależy, czy nadzienie będzie słodkie.
• 2, czasem 3 żółtka – to one nadają ciastu piękny kolor i dodatkową kruchość.
• Solidna szczypta soli – to taki mały sekret, który podbija smak i sprawia, że ciasto nie jest mdłe.
• Opcjonalnie: łyżka czy dwie lodowatej wody albo zimnej, gęstej śmietany, ale to tylko wtedy, gdy ciasto nie chce się połączyć.

To w zasadzie cały przepis na ciasto kruche na blachę 30×40, jeśli chodzi o sam spód. Proste, prawda? A z tego powstają prawdziwe cuda.

Zaczynamy zabawę, czyli jak to wszystko połączyć

To mój ulubiony etap, chociaż wymaga szybkości. Ciepło dłoni to wróg numer jeden kruchego ciasta. Mąkę przesiewam na stolnicę albo do dużej miski, dodaję cukier puder i sól, mieszam. Na to wrzucam pokrojone w małą kostkę zimne masło. I teraz są dwie szkoły. Można siekać wszystko dużym nożem, aż składniki się połączą w małe grudki. Ja jednak wolę metodę palcową – szybko, opuszkami palców rozcieram masło z mąką, aż powstanie coś na kształt mokrego piasku. Trzeba to robić naprawdę ekspresowo, żeby masło się nie roztopiło. Jak już mamy taką kruszonkę, robię w niej dołek, wbijam żółtka i zagniatam. Tylko do połączenia składników! To nie ciasto drożdżowe, nie potrzebuje miłości i długiego wyrabiania. Im krócej, tym lepiej. Kiedyś za długo męczyłam ciasto i wyszedł mi twardy placek, a nie delikatna kruszonka. Formuję z ciasta kulę, trochę ją spłaszczam, zawijam szczelnie w folię i hop – do lodówki.

Cierpliwość to cnota, czyli chłodzenie

Wiem, że czekanie jest najgorsze, zwłaszcza gdy ma się ochotę na coś słodkiego. Ale nie pomijajcie tego kroku! Ciasto musi w lodówce spędzić minimum 30-60 minut, a ja najczęściej zostawiam je na bite dwie godziny. To właśnie wtedy masło znowu twardnieje, gluten odpoczywa, a cała struktura ciasta staje się idealna. Jeśli pominiecie chłodzenie, ciasto na pewno skurczy się w piekarniku i będzie twarde. Wiem, bo sprawdziłam to na własnej skórze. Czasem, jak się spieszę, wkładam je na 20 minut do zamrażarki.

Teraz blacha i do pieca!

Gdy ciasto jest już porządnie schłodzone, czas na finał. Blachę wykładam papierem do pieczenia. I tu znowu, mam swój patent, żeby nie ubrudzić całej kuchni mąką. Biorę dwa duże arkusze papieru do pieczenia i wałkuję ciasto między nimi. Dzięki temu nic nie przywiera do wałka, a placek ma idealną grubość. Potem zdejmuję górny papier, a dolny z ciastem po prostu przenoszę na blachę. Proste i genialne! Można też po prostu wylepić dnem blachy kawałkami ciasta, ale to więcej roboty. Jak już ciasto jest w formie, nakłuwam je gęsto widelcem. Czasem o tym zapomnę i potem mam na środku wielki bąbel powietrza. Pieczemy w temperaturze około 180-190 stopni. Jeśli robicie spód pod mokre nadzienie, np. do tarty, warto go podpiec na ślepo. Czyli przykryć papierem, wysypać na niego suchą fasolę lub groch i piec z 15 minut, potem zdjąć obciążenie i dopiec jeszcze chwilę na złoty kolor. Jeśli od razu kładziecie owoce, czas pieczenia wydłuży się do 40-50 minut. Trzeba pilnować, żeby brzegi się za mocno nie spiekły.

Co pysznego można z tego wyczarować?

No dobrze, ale jak już mamy ten idealny spód, to co dalej? Och, tutaj zaczyna się prawdziwa magia! Ten sprawdzony przepis na ciasto kruche na dużą blachę to brama do kulinarnego raju. Najprostsza i chyba najbardziej kochana wersja to ciasto kruche z owocami na dużą blachę. Latem królują truskawki i maliny, jesienią śliwki i jabłka z cynamonem. Ważna rada: jeśli owoce są bardzo soczyste, warto spód posypać odrobiną bułki tartej albo kaszy manny, wchłoną nadmiar soku. Na wierzch obowiązkowo kruszonka! To już w ogóle jest poezja. A czasem, gdy nie mam pod ręką świeżych owoców, sprawdzi się ciasto kruche na dużą blachę z dżemem. Dobre powidła śliwkowe i na wierzch kratka z resztek ciasta – klasyka, która zawsze się obroni.

Ten przepis na ciasto kruche na dużą blachę to też fantastyczna baza do bardziej wymyślnych wypieków. Na Wielkanoc robię z niego pyszny mazurek wielkanocny, a zamiast owoców zdarza mi się położyć gotową masę makową i wychodzi obłędny makowiec na kruchym spodzie. A jak zostanie mi trochę ciasta, to robię małe kruche ciastka amoniaczki do kawy. Ten spód jest tak uniwersalny, że można go łączyć z wieloma masami, nie tylko z owocami. Czasem zastanawiam się, czy nie pasowałoby nawet jako spód do jakiegoś pieczonego sernika, chociaż ja osobiście wolę te bez pieczenia, jak sernik Ewy Wachowicz.

Przechowywanie? Cóż, powodzenia!

Pytacie, jak przechowywać takie ciasto? U mnie w domu rzadko kiedy jest co przechowywać, bo znika jeszcze ciepłe. Ale teoretycznie, jeśli coś zostanie, najlepiej trzymać je w szczelnym pojemniku w temperaturze pokojowej. Wytrzyma tak ze dwa, trzy dni, o ile nie ma na nim kremu czy bitej śmietany. Wtedy koniecznie do lodówki. Podawajcie je jak lubicie – na ciepło z gałką lodów, na zimno posypane cukrem pudrem. Ten prosty przepis na ciasto kruche na dużą blachę daje tyle radości, że warto go wypróbować. To jest mój najlepszy przepis na ciasto kruche na dużą blachę, który mam nadzieję, zagości i w waszych domach. Smacznego!