Nalewka z Pigwy na Spirytusie: Mój Sprawdzony Przepis

Pamiętam ten zapach z dzieciństwa. Woń twardych, żółtych owoców, które babcia kroiła w pocie czoła, a potem zasypywała cukrem w wielkim słoju. Ten aromat mieszał się z zapachem spiżarni i obietnicą czegoś wyjątkowego. To właśnie nalewka z pigwy na spirytusie, prawdziwy płynny skarb, którego smak przenosi mnie w czasie. Dziś to ja kontynuuję tę tradycję, a ten przewodnik to coś więcej niż tylko przepis. To opowieść o cierpliwości, sercu włożonym w pracę i o tym, jak stworzyć coś, co rozgrzeje nie tylko ciało, ale i duszę w chłodne wieczory. Pokażę wam, jak powstaje najlepsza nalewka z pigwy na spirytusie, którą pokochacie.

Co jest takiego magicznego w pigwówce?

Robienie domowych przetworów to dla mnie rodzaj medytacji. A nalewka z pigwy na spirytusie zajmuje w tej mojej pasji miejsce szczególne. Dlaczego? Bo to nie jest zwykły trunek. To esencja jesieni zamknięta w butelce. Kiedyś dziadek mawiał, że to najlepsze lekarstwo na „chrypkę i chandrę”, bo owoce pigwy są napakowane witaminą C. I pewnie miał rację, bo taki mały kieliszeczek potrafi postawić na nogi.

Ale tak naprawdę, to nie tylko o zdrowie tu chodzi. Chodzi o ten unikalny, słodko-kwaśny, lekko cierpki smak, który jest nie do podrobienia. Ten intensywny aromat, który wypełnia kuchnię podczas przygotowań. To prawdziwa uczta dla zmysłów. Pigwówka, bo tak ją pieszczotliwie nazywamy, to jeden z tych domowych alkoholi, który po prostu trzeba mieć w barku. Idealna do herbaty, jako digestif po obfitym obiedzie, albo po prostu do powolnego sączenia przy kominku. Dobra nalewka z pigwy na spirytusie to coś, czym warto się chwalić.

Skarby potrzebne do stworzenia złocistego trunku

Podstawą sukcesu jest prostota i jakość. Nie potrzebujesz laboratorium, żeby powstała genialna nalewka z pigwy na spirytusie. Wystarczą trzy, góra cztery składniki.

Oto, czego będziesz potrzebować:

• Pigwa: Tu zaczyna się cała zabawa. Podstawowe proporcje to około 1 kg owoców na 1 litr spirytusu. Ale to tylko punkt wyjścia. Ja lubię, gdy jest intensywna, więc czasem daję trochę więcej. Ilość pigwy na litr spirytusu do nalewki to temat wiecznych dyskusji w mojej rodzinie.
• Spirytus: Najlepiej rektyfikowany, 95%. Niektórzy zalewają owoce czystym spirytusem, inni rozcieńczają go do 70%. Ja należę do tej drugiej szkoły, bo mam wrażenie, że alkohol o niższym stężeniu lepiej „wyciąga” z owoców to, co najlepsze, nie parząc ich od razu.
• Cukier: Kwestia gustu. Znam takich, co robią wytrawną nalewkę, ale dla mnie pigwa musi mieć słodką kontrę dla swojej kwasowości. Zaczynam od 300g na 1 kg owoców, a potem ewentualnie dosładzam. Czasem zamiast cukru używam miodu, wtedy powstaje cudowna nalewka z pigwy na spirytusie i miód.
• Woda: Dobra, źródlana albo przegotowana i ostudzona woda do rozcieńczenia spirytusu lub zrobienia syropu cukrowego.

A, i jeszcze jedno słowo o owocach. Szukajcie dojrzałych, twardych, pięknie żółtych i pachnących owoców pigwy pospolitej. To te duże, trochę nieforemne gruszki. Łatwo je pomylić z pigwowcem, którego owoce są małe, twarde jak kamień i diabelnie kwaśne. Z pigwowca też wychodzi pyszna nalewka, ale wymaga o wiele więcej cukru i cierpliwości. Sezon na pigwę to złota polska jesień, łapcie ją, póki jest.

Jak okiełznać twardą pigwę?

Przygotowanie owoców to chyba najtrudniejszy fizycznie etap. Ale bez tego ani rusz. Pigwa jest twarda i wymagająca, ale efekt końcowy wynagradza każdy odcisk na dłoni.

Najpierw trzeba owoce porządnie umyć. Często mają na sobie taki delikatny meszek, który trzeba zetrzeć. Potem krojenie. Skórki nigdy nie obieram, bo to w niej drzemie mnóstwo aromatu! Najważniejsze to pozbyć się gniazd nasiennych. Są twarde i, co ważniejsze, same pestki w kontakcie z alkoholem mogą być szkodliwe. Wykrawam je więc bezlitośnie.

Jak kroić? Można w kostkę, w plastry, w ćwiartki. Im drobniej, tym szybciej oddadzą smak, ale nalewka może być bardziej mętna. Ja zazwyczaj kroję w ósemki, taki złoty środek. Niektórzy zasypują pokrojone owoce cukrem od razu i czekają, aż puszczą sok. Ja wolę inną metodę, którą zaraz opiszę. Ten przepis na nalewkę z pigwy na spirytusie jest ze mną od lat.

No to do dzieła! Robimy nalewkę krok po kroku

Masz już wszystko gotowe? To zakasaj rękawy, bo właśnie zaczyna się magia. Oto mój sprawdzony przepis na nalewkę z pigwy na spirytusie krok po kroku.

Krok pierwszy: Maceracja

Pokrojone owoce wrzucam do dużego szklanego słoja. Naprawdę dużego. Zalewam je alkoholem – ja używam spirytusu rozcieńczonego z wodą do około 70%. Płyn powinien całkowicie zakryć owoce. Teraz słój trzeba szczelnie zamknąć i odstawić w ciemne miejsce. Moja babcia trzymała w komórce, ja trzymam w szafce w kuchni. I teraz cierpliwość. Słój musi tak stać przez 4 do 6 tygodni. Co kilka dni, kiedy sobie o nim przypomnę, potrząsam nim energicznie, żeby wszystko się dobrze wymieszało. Już po kilku dniach płyn zaczyna nabierać pięknego, słomkowego koloru. Uwielbiam na to patrzeć.

Krok drugi: Słodzenie

Gdy minie ten miesiąc z hakiem, czas na kolejny etap. Zlewam cały płyn znad owoców do innego naczynia. To jest nasz skarb, esencja smaku. Same owoce, które zostały w słoju, zasypuję cukrem (około 300-500g, zależy jak słodką lubisz). Słojem znów trzeba potrząsnąć i odstawić na kilka dni w ciepłe miejsce. Cukier wyciągnie z owoców resztę soku i alkoholu. W słoju powstanie gęsty, aromatyczny syrop.

Krok trzeci: Łączenie i filtrowanie

Kiedy cały cukier się rozpuści, a owoce wyglądają na „zmęczone”, zlewam powstały syrop i łączę go z wcześniej odlanym alkoholem. Owoce można jeszcze odcisnąć przez gazę, żeby nie uronić ani kropli dobra. Teraz całość trzeba porządnie wymieszać. Nalewka jest prawie gotowa, ale często jest mętna. Czas na filtrowanie. Używam do tego zwykłych filtrów do kawy albo gazy złożonej kilkukrotnie. To żmudna robota, czasem trzeba filtrować dwa albo trzy razy, ale warto, bo klarowna nalewka z pigwy na spirytusie wygląda po prostu pięknie w karafce.

Cierpliwość, czyli sekretny składnik

Myślisz, że to już koniec? Nic z tych rzeczy. Teraz przed nami najważniejszy test – test cierpliwości. Przefiltrowaną nalewkę przelewam do butelek, szczelnie zamykam i… zapominam o niej na kilka miesięcy. Minimum to 3 miesiące, ale tak naprawdę nalewka z pigwy na spirytusie swojego pełnego potencjału nabiera po pół roku, a nawet po roku. W tym czasie smaki się przegryzają, ostrość spirytusu łagodnieje, a całość staje się harmonijna i aksamitna. To właśnie dojrzewanie czyni z niej szlachetny trunek. Wiem, czekanie jest trudne, ale zaufaj mi, opłaci się.

A może by tak trochę poeksperymentować?

Klasyczna nalewka z pigwy na spirytusie jest doskonała, ale kto nie lubi czasem trochę zamieszać? Ja uwielbiam! Przygotowanie domowych trunków, podobnie jak domowe wino z malin, daje pole do popisu.

Możesz przygotować wersję wytrawną, czyli nalewka z pigwy na spirytusie bez cukru. Wtedy po zlaniu alkoholu znad owoców po prostu odstawiasz ją do leżakowania. Jest ostra, bardzo aromatyczna i idealna dla koneserów. Można ją ewentualnie złagodzić odrobiną dobrego miodu, np. lipowego.

A co z dodatkami? Do słoja z owocami można dorzucić laskę wanilii, kilka goździków, kawałek kory cynamonu albo plasterek imbiru. Te korzenne nuty fantastycznie podbijają smak pigwy, zwłaszcza w okresie świątecznym. Można też dodać sparzoną skórkę z pomarańczy dla cytrusowego akcentu. Inspiracji można szukać wszędzie, nawet w przepisach na wino z płatków róży, które pokazują, jak pięknie aromaty potrafią się łączyć.

Kilka odpowiedzi na pytania, które zawsze się pojawiają

Jak długo można trzymać taką nalewkę?

Dobrze zrobiona nalewka z pigwy na spirytusie jest praktycznie nieśmiertelna. Im starsza, tym lepsza. Mam w piwniczce butelkę, która ma ponad 5 lat i jest absolutnie genialna. Ważne, żeby stała w ciemnym i chłodnym miejscu.

Czy pigwówka jest zdrowa?

W medycynie ludowej nalewka z pigwy na spirytusie właściwości lecznicze miała od zawsze. Dziadek leczył nią przeziębienie i kaszel. I coś w tym jest – rozgrzewa, a witamina C z owoców na pewno nie zaszkodzi. Oczywiście, mówimy o symbolicznym kieliszeczku, a nie całej butelce!

Co zrobić, jeśli nalewka wyszła za mocna/za słodka?

• Jeśli jest za mocna, można ją rozcieńczyć odrobiną przegotowanej wody.
• Jeśli za słodka, dodaj trochę soku z cytryny albo… dolej czystego spirytusu.
• Jeśli za kwaśna, zawsze można ją dosłodzić syropem cukrowym lub miodem. Rób to powoli, próbując po każdej dodanej porcji.

Kiedy nalewka z pigwy na spirytusie jest gotowa?

Technicznie, jest gotowa do picia zaraz po przefiltrowaniu. Ale tak naprawdę, jest gotowa wtedy, kiedy jej smak jest gładki, zbalansowany i po prostu pyszny. To zazwyczaj trwa minimum 3-6 miesięcy. To najlepszy przepis na nalewkę z pigwy na spirytusie jaki znam, ale kluczem zawsze jest cierpliwość.