Pączki na Tłusty Czwartek – opowieść o tradycji, zapachu i odrobinie szaleństwa

Pamiętam to jak dziś. Zapach rosnącego ciasta drożdżowego, który unosił się w całym domu, mieszając się ze słodką wonią konfitury różanej i gorącego oleju. To był znak, że nadchodzi Tłusty Czwartek. Moja babcia, z rękami po łokcie w mące, powtarzała, że kto w ten dzień pączka nie zje, ten będzie miał pecha przez cały rok. Nie wiem ile w tym prawdy, ale kto by ryzykował? Dla mnie to był dzień absolutnej, bezkarnej rozpusty i celebracji… idealnego pączka. Bo idealne pączki na Tłusty Czwartek to coś więcej niż tylko słodka przekąska.

To rytuał. To wspomnienia. To kawałek naszej polskiej duszy, usmażony na złoto.

Jak słona buła stała się królową Tłustego Czwartku?

Wyobrażacie sobie pączka ze słoniną? No właśnie. A tak to się wszystko zaczęło. Zanim pączek stał się tą puszystą, słodką kulką szczęścia, jaką znamy, był po prostu kawałkiem ciasta chlebowego, smażonym na smalcu i nadziewanym… no cóż, nie dżemem. Ta słona przekąska miała dać siłę i energię przed nadchodzącym postem. Dopiero wieki później, gdzieś w okolicach XVI-XVII wieku, ktoś wpadł na genialny pomysł, żeby dodać do ciasta cukru, jajek i miodu. To był przełom! Transformacja w słodką kulkę szczęścia trwała wieki, ale to właśnie wtedy narodziły się prawdziwe pączki na Tłusty Czwartek, takie, o które dziś jesteśmy w stanie stać w gigantycznych kolejkach.

Przepis na pączki, co zawsze się udaje

Chcecie poczuć tę magię we własnym domu? Złapać ten zapach, który wryje się wam w pamięć na lata? Smażenie pączków w domu to prawdziwa przygoda, trochę chaotyczna, trochę brudząca, ale absolutnie warta każdej minuty. Własnoręcznie zrobione pączki na Tłusty Czwartek smakują po prostu najlepiej. Poniżej znajdziecie przepis, który jest w mojej rodzinie od lat. To ten przepis, co zawsze się udaje, o ile włoży się w niego serce. Wiele jest podobnych do przepisów babuni na ciasta, ale ten ma to „coś”.

Co będzie potrzebne, żeby stworzyć wymarzone pączki na Tłusty Czwartek?

• Mąka pszenna, najlepiej tortowa, typ 450 albo 500. Zawsze przesiana!
• Świeże drożdże. Nie idźcie na skróty z suszonymi, jeśli chcecie poczuć różnicę.
• Dobre jajka, najlepiej od szczęśliwych kur. I same żółtka, dużo żółtek! To one dają ten piękny kolor.
• Ciepłe, ale nie gorące mleko. Cukier i prawdziwe masło.
• Odrobina spirytusu albo rumu. Babcia mówiła, że to po to, żeby pączki nie piły tłuszczu. I miała rację.
• Nadzienie – tutaj pełna dowolność. Klasyka to konfitura z płatków róży, ale powidła śliwkowe też są genialne.
• Tłuszcz do smażenia – smalec daje ten tradycyjny smak, ale dobry olej rzepakowy też da radę.

No to do roboty, czyli jak zrobić pączki na Tłusty Czwartek krok po kroku

1. Najpierw rozczyn. W miseczce kruszymy drożdże, zasypujemy łyżką cukru, łyżką mąki i zalewamy połową ciepłego mleka. Mieszamy, przykrywamy ściereczką i odstawiamy w ciepłe miejsce na jakieś 15 minut. Musi urosnąć i zacząć pachnieć. Ten zapach to obietnica sukcesu.
2. Teraz wyrabianie. Do dużej miski przesiewamy mąkę, dodajemy wyrośnięty rozczyn, żółtka utarte z resztą cukru, resztę mleka i szczyptę soli. I wyrabiamy. Długo. Ręcznie albo mikserem z hakiem. Ciasto ma być gładkie, elastyczne i odchodzić od ręki. Pod koniec dodajemy roztopione, ale nie gorące masło i alkohol. Wyrabiamy jeszcze chwilę.
3. Odpoczynek. Ciasto formujemy w kulę, wkładamy do miski, przykrywamy i odstawiamy w ciepłe miejsce bez przeciągów na godzinę, może półtorej. Musi podwoić objętość. Tutaj cierpliwość jest kluczem.

Formowanie i smażenie – wielki finał!

1. Wyrośnięte ciasto delikatnie wykładamy na stolnicę, krótko zagniatamy i wałkujemy na grubość około 1,5 cm. Szklanką wykrawamy kółka. Na połowę z nich nakładamy nadzienie, przykrywamy drugim krążkiem i dokładnie zlepiamy brzegi. Można też formować kulki i nadziewać je po usmażeniu.
2. Uformowane pączki układamy na posypanej mąką desce, przykrywamy i znowu odstawiamy do wyrośnięcia na jakieś 30-40 minut. Muszą być leciutkie jak chmurka. To sekret tej słynnej, jasnej obrączki.
3. Smażenie to sztuka. Tłuszcz trzeba rozgrzać do temperatury 175-180°C. Jeśli nie macie termometru, wrzućcie kawałek ciasta – jak od razu wypłynie i zacznie się rumienić, jest dobrze. Pączki wkładamy ostrożnie, wyrośniętą stroną do dołu. Smażymy po 2-3 minuty z każdej strony na złoty kolor.
4. Gotowe pączki wyjmujemy na ręcznik papierowy, żeby odsączyć nadmiar tłuszczu. Studzimy i lukrujemy albo posypujemy cukrem pudrem. Udało się! Oto wasze idealne pączki na Tłusty Czwartek. Jeśli potrzebujecie większej porcji na całą rodzinę, warto zerknąć na przepis na pączki z 1 kg mąki. A po więcej inspiracji na puszyste wypieki, zawsze można zajrzeć do tego sprawdzonego przepisu.

Gdy czas goni, czyli pączki w wersji ekspresowej

A co jeśli czas goni? Albo drożdże akurat się zbuntowały? Spokojnie, jest na to rada. Istnieje łatwy przepis na pączki na Tłusty Czwartek, często na proszku do pieczenia lub sodzie. Są one trochę inne w strukturze, bardziej zwarte, ale wciąż pyszne i gotowe w mgnieniu oka. Te szybkie pączki na Tłusty Czwartek to świetna alternatywa. Czasem nazywa się je pączkami serowymi i to jest absolutny hit, polecam sprawdzić pączki serowe siostry Anastazji. To dowód, że czasem najprostsze rozwiązania są najlepsze, zwłaszcza gdy szukamy szybkich przepisów na ciasta.

W dzisiejszych czasach coraz więcej osób szuka też alternatyw roślinnych. I świetnie! Wegańskie pączki na Tłusty Czwartek to żaden problem i są coraz popularniejsze. Zamiast jajek można użyć aquafaby lub musu jabłkowego, mleko krowie zastąpić roślinnym, a masło – olejem kokosowym lub margaryną wegańską. Smakują inaczej, ale równie wspaniale i pozwalają wszystkim cieszyć się tą tradycją.

A co, jeśli nie mam czasu na smażenie?

No dobrze, ale bądźmy szczerzy. Nie każdy ma czas, siłę i ochotę na stanie przy garach. I to jest totalnie okej! Całe szczęście żyjemy w kraju, gdzie miłość do pączków jest tak wielka, że na każdym rogu znajdziemy cukiernię gotową nas uratować. Pytanie tylko, gdzie kupić najlepsze pączki na Tłusty Czwartek? Wszyscy zadajemy sobie to pytanie.

Moja rada jest prosta: szukajcie małych, rodzinnych cukierni. Takich, gdzie receptury przekazywane są z pokolenia na pokolenie, a w powietrzu unosi się zapach prawdziwego masła, a nie gotowych mieszanek. Oczywiście, trzeba przygotować się na kolejki, które w Tłusty Czwartek potrafią wić się przez pół ulicy, ale to też część folkloru tego dnia. Stanie w tej kolejce po wymarzone pączki na Tłusty Czwartek to rodzaj narodowej jedności. A jeśli kolejki was przerażają, coraz popularniejsze stają się pączki na Tłusty Czwartek z dostawą. Wygodne, szybkie, choć odbiera trochę tej magii wyczekiwania.

A jak rozpoznać tego idealnego? Musi mieć jasną obrączkę wokół – to znak, że ciasto było idealnie wyrośnięte. Po naciśnięciu powinien sprężyście wrócić do swojego kształtu. No i nie może ociekać tłuszczem. Dobry pączek jest lekki, puszysty i pełen smacznego nadzienia.

Czy w ten dzień cena ma znaczenie?

Ile kosztują pączki na Tłusty Czwartek? Ceny bywają różne, od kilku złotych w markecie do kilkunastu w modnych cukierniach. Ale czy w ten jeden, jedyny dzień w roku cena ma aż takie znaczenie? To dzień, w którym kalorie się nie liczą, diety idą w odstawkę, a jedyną słuszną decyzją jest zjedzenie przynajmniej jednego (a najlepiej trzech) pączka.

Bo Tłusty Czwartek to nie tylko jedzenie. To celebracja małych przyjemności. To smak dzieciństwa, zapach domu i tradycja, która łączy pokolenia. A sercem tej tradycji są oczywiście pączki na Tłusty Czwartek. Niezależnie od tego, czy zrobicie własne, czy kupicie je w ulubionej cukierni, najważniejsze jest, by na chwilę zwolnić i cieszyć się tym słodkim momentem. Smacznego!