Nalewka z Zielonych Orzechów Włoskich – Odkrywam Rodzinny Nalewka z Orzechów Przepis

Zapach dzieciństwa zamknięty w butelce

Pamiętam ten zapach z dzieciństwa. Ciemna, prawie czarna butelka stojąca w najdalszym kącie spiżarni u babci. Była dla mnie czymś tajemniczym, niemal magicznym. Wyciągana tylko na specjalne okazje, głównie po obfitych, rodzinnych obiadach, kiedy dorośli narzekali na przejedzenie. Babcia nalewała wtedy po maleńkim kieliszeczku tego gęstego, korzennego płynu, a jego aromat wypełniał cały pokój. To była orzechówka. Dziś, po latach, ten sam zapach przywołuje lawinę wspomnień. To właśnie ten rodzinny, przekazywany z ust do ust nalewka z orzechów przepis chcę Wam dzisiaj zdradzić. To coś więcej niż tylko receptura, to kawałek historii mojej rodziny, który, mam nadzieję, zagości i w waszych domach.

Czym właściwie jest prawdziwa orzechówka i dlaczego warto włożyć w nią serce?

Orzechówka to dla mnie kwintesencja polskiej tradycji nalewkarskiej. To nie jest zwykły alkohol. To wyciąg z młodych, jeszcze zielonych orzechów włoskich, które całą swoją moc oddają spirytusowi. Cały proces jest trochę jak rytuał, który wymaga cierpliwości i serca. Smak? Nie do podrobienia. Goryczka przeplata się ze słodyczą, a w tle czuć nuty korzenne, które dodajemy w trakcie. To trunek, który rozgrzewa, ale też leczy. Od zawsze w moim domu mówiło się o jej właściwościach zdrowotnych, zwłaszcza na kłopoty z żołądkiem. Przygotowanie własnej nalewki to nie tylko satysfakcja, to pielęgnowanie czegoś, co powoli zanika. To sposób, żeby zatrzymać lato w butelce. Jeśli więc zastanawiasz się, jak zrobić nalewkę z orzechów, która będzie smakować jak u babci, to ten nalewka z orzechów przepis jest właśnie dla Ciebie.

Ten jeden, jedyny moment w roku – kiedy orzechy są idealne?

Kluczem do wszystkiego, absolutną podstawą, jest moment zbioru orzechów. Babcia zawsze mówiła, że trzeba wyczuć ten dzień. Zazwyczaj wypada on na przełomie czerwca i lipca. To wtedy zielone orzechy włoskie są jeszcze miękkie, soczyste i da się je bez problemu przekroić zwykłym nożem. To jest test, który robię co roku. Biorę jeden orzech z drzewa, kroję go na pół i patrzę. Jeśli nóż wchodzi gładko, a ze środka wypływa biały, mleczny sok, to jest to ten czas. W środku nie może być jeszcze twardej skorupy, tylko galaretowata przyszłość owocu. Spóźnisz się o tydzień, dwa, i będzie za późno. To właśnie wiedza o tym, kiedy zbierać orzechy na nalewkę, decyduje, czy Twój nalewka z orzechów przepis się uda. Pamiętam, jak kiedyś pojechaliśmy na zbiory za późno i nalewka wyszła potwornie gorzka i pusta w smaku. To była cenna lekcja.

Nasz rodzinny nalewka z orzechów przepis – prosto ze starego zeszytu

Zanim zaczniemy, jedna uwaga. Babcia zawsze powtarzała, że czystość to świętość. Wszystkie słoje, butelki, noże muszą być wyparzone i idealnie czyste. Inaczej cała nasza praca pójdzie na marne, bo nalewka może się po prostu zepsuć. Ten tradycyjny nalewka z orzechów przepis bazuje na spirytusie, co daje mocny, wyrazisty trunek. Oczywiście, jeśli wolisz coś łagodniejszego, możesz zrobić wersję na wódce, o tym też wspomnę. Ale my w domu zawsze robiliśmy tę mocniejszą. To ona, według dziadka, miała największą moc leczniczą. Zatem do dzieła, oto sprawdzony od pokoleń nalewka z orzechów przepis.

Co musisz przygotować? Składniki

• Zielone orzechy włoskie: około 1 kilograma (najlepiej świeżo zerwane z drzewa).
• Alkohol: 1 litr spirytusu rektyfikowanego 95%. To jest baza dla naszego nalewka z orzechów przepis.
• Cukier: od pół do jednego kilograma. Babcia używała białego, ale ja czasem eksperymentuję z brązowym trzcinowym, daje fajny, karmelowy posmak.
• Woda: około pół litra, najlepiej przegotowana i ostudzona.
• Dodatki (opcjonalnie, ale polecam!): kilka goździków (tak z 4-5), kawałek kory cynamonu, laska wanilii, skórka otarta z jednej pomarańczy (tylko ta pomarańczowa część!).

Niezbędne narzędzia kuchenne

• Wielki szklany słój, taki co najmniej 3-litrowy, z szerokim wlotem.
• Dobry, ostry nóż i deska do krojenia.
• Rękawiczki! Absolutna konieczność, chyba że chcecie mieć dłonie jak kominiarz przez dwa tygodnie! Serio, wiem co mówię, raz o nich zapomniałem i wyglądałem strasznie. Plamy nie schodzą niczym.
• Gaza apteczna lub filtr do kawy do filtrowania.
• Ciemne butelki do przechowywania gotowego skarbu.

Robimy nalewkę, krok po kroku

Krok 1: Przygotowanie orzechów

Zaczynamy od serca naszej nalewki. Orzechy trzeba dokładnie umyć i wysuszyć. Potem zakładamy rękawiczki (pamiętajcie!) i kroimy je w ćwiartki, a nawet w ósemki. Im mniejsze kawałki, tym więcej smaku oddadzą alkoholowi. Wrzućcie wszystko do przygotowanego, wielkiego słoja. Już na tym etapie poczujecie ten charakterystyczny, jodowy zapach.

Krok 2: Czas na magię, czyli alkohol

Pokrojone orzechy w słoju zalewamy spirytusem. Alkohol powinien całkowicie je zakryć. Słój szczelnie zamykamy i odstawiamy w ciepłe, ale ciemne miejsce. Może być szafka kuchenna, parapet od strony północnej. I teraz ważna rzecz: przez pierwszy tydzień trzeba codziennie potrząsać słojem. Pamiętam, jak jako dziecko miałem za zadanie potrząsnąć słojem. To był mój mały wkład w ten proces. Słój powinien tak stać od 4 do 6 tygodni. Płyn z dnia na dzień będzie stawał się coraz ciemniejszy.

Krok 3: Cierpliwość popłaca – zlewamy i słodzimy

Po miesiącu, półtora, zlewamy nasz ciemny, aromatyczny płyn do innej butelki lub gąsiorka. To jest esencja, nasz macerat. Orzechów absolutnie nie wyrzucamy! Zasypujemy je w słoju cukrem. Jeśli używacie dodatków – goździków, cynamonu – to teraz jest idealny moment, by je dodać. Słój znowu zamykamy i odstawiamy na kolejne 2-3 tygodnie. Cukier wyciągnie z orzechów resztę soku i smaku. Co jakiś czas warto potrząsnąć słojem, żeby cukier się rozpuścił. To jest ten etap, który sprawia, że ten nalewka z orzechów przepis jest tak bogaty w smaku.

Krok 4: Wielki finał, czyli filtrowanie i butelkowanie

Gdy cukier się rozpuści i powstanie gęsty, ciemny syrop, zlewamy go i łączymy z wcześniej odlanym alkoholem. Teraz najważniejsza, choć nieco żmudna część – filtrowanie. Ja używam lejka wyłożonego kilkoma warstwami gazy. Trzeba to robić powoli, cierpliwie, żeby nalewka była idealnie klarowna. Gotowy, przefiltrowany płyn rozlewamy do ciemnych butelek, szczelnie zamykamy i… zapominamy o nim na co najmniej pół roku. Tak, wiem, to trudne. Ale orzechówka musi dojrzeć. Im dłużej postoi, tym będzie lepsza. Najlepsza jest po roku, a nawet dwóch. Cierpliwość to sekret, który sprawia, że ten nalewka z orzechów przepis zawsze się udaje.

A może trochę inaczej? Inne wersje i pomysły

Klasyczny nalewka z orzechów przepis na spirytusie to mój faworyt, ale świat się na nim nie kończy. Jeśli wolicie coś lżejszego, spróbujcie nalewka z orzechów na wódce przepis. Po prostu zastąpcie spirytus dobrą, czystą wódką 40%. Proces jest ten sam, ale maceracja może potrwać tydzień czy dwa dłużej. Smak będzie łagodniejszy. Czasem, podobnie jak w przypadku naszej pysznej nalewki wiśniowej, którą też robię co roku, eksperymenty są częścią zabawy. Niektórzy robią też nalewka z orzechów włoskich prosty przepis, gdzie od razu zalewają orzechy wódką z cukrem. Też wyjdzie, ale smak nie będzie tak głęboki. Dla tych co unikają cukru, można go zastąpić miodem, np. lipowym lub wielokwiatowym – nada to trunkowi dodatkowych, ciekawych nut.

Babci rady, czyli co zrobić, żeby wyszło idealnie

Prawdziwy sekret, który zdradziła mi babcia, to czas. To, co nasiąknie aromatem przez tygodnie, musi potem leżakować miesiącami. Jak mawiała: „Dobra orzechówka musi swoje odstać, inaczej to nie orzechówka, a gorzka wódka”. Minimalny czas to pół roku, ale magiczna granica to rok. Dopiero wtedy ten przepis na nalewkę z orzechów włoskich babci pokazuje całą swoją moc. Przechowujcie ją w ciemnych butelkach, w chłodzie. Jeśli po roku wyda Wam się za gorzka, można dodać odrobinę syropu cukrowego. Za mocna? Rozcieńczcie przegotowaną wodą. Nie bójcie się próbować i dostosowywać. Każdy nalewka z orzechów przepis to tylko mapa, a Wy jesteście odkrywcami smaku.

Nie tylko dla smaku – o zdrowotnych mocach orzechówki

Poza tym, że jest po prostu pyszna, nalewka z orzechów włoskich ma też swoje tradycyjne zastosowanie. U nas w domu to był lek pierwszego kontaktu na wszelkie problemy żołądkowe. Po każdej większej, świątecznej uczcie, dziadek sięgał po mały kieliszeczek orzechówki, mówiąc, że to „na lepsze trawienie”. I coś w tym jest. Substancje zawarte w zielonych orzechach wspomagają wydzielanie soków żołądkowych i pomagają przy niestrawności. Podawajcie ją schłodzoną, w małych kieliszkach, jako digestif. To idealne zwieńczenie posiłku i celebracja tradycji. Każdy łyk to dowód na to, jak wspaniały może być domowy nalewka z orzechów przepis. Spróbujcie i przekonajcie się sami!