Pachnący domem placek drożdżowy z owocami i kruszonką. Przepis, który w końcu się udaje

Pamiętam ten zapach z dzieciństwa. Sobotnie popołudnie, cała kuchnia pachnie drożdżami i masłem, a ja czekam, aż babcia wyjmie z prodiża ten idealny placek drożdżowy z owocami. To było coś więcej niż ciasto. To był smak domu, beztroski i miłości podanej na talerzu. Przez lata próbowałam odtworzyć ten smak, zaliczając po drodze kilka spektakularnych porażek. Serio, były zakalce twarde jak kamień i ciasta płaskie jak deska.

Ale w końcu się udało! I chcę się z wami podzielić przepisem, który jest sumą tych wszystkich doświadczeń, prób i błędów. To jest przepis na placek drożdżowy z owocami, który ma duszę.

Więcej niż ciasto – kawałek wspomnień na talerzu

Czemu tak kochamy ten wypiek? Bo placek drożdżowy z owocami to nie jest zwykły deser, który można kupić w cukierni. To rytuał. Zapach rosnącego ciasta wypełniający dom to coś, co tworzy wspomnienia. To ciasto na niedzielne popołudnie, na wizytę niespodziewanych gości, na pocieszenie po ciężkim dniu. Jest uniwersalny, bo smakuje każdemu.

A najlepsze w nim jest to, że zmienia się z porami roku. To idealny sposób na wykorzystanie tego, co akurat mamy w ogrodzie lub na targu. Latem powstaje placek drożdżowy z truskawkami, potem z jagodami, a jesienią ze śliwkami. Za każdym razem trochę inny, a jednak ten sam, znajomy smak.

Drożdżowe dramaty, czyli jak zaprzyjaźnić się z ciastem

Zanim dojdziemy do przepisu, musimy pogadać o drożdżach. To one są sercem tego ciasta i to one sprawiają najwięcej problemów. Moja pierwsza przygoda z drożdżami skończyła się… płaczem. Zalałam je wrzątkiem. Zabiłam je na śmierć, biedne małe grzybki. Ciasto oczywiście nie urosło ani o milimetr.

Sekret tkwi w temperaturze. Mleko do rozczynu musi być ciepłe, takie jak woda do kąpieli dla dziecka, około 37 stopni. Nie za zimne, bo drożdże się nie obudzą, nie za gorące, bo je ugotujesz. I muszą być świeże! Jak kruszą się w palcach i pachną specyficznie, tak trochę piwnie – są dobre. Wszystkie składniki muszą mieć temperaturę pokojową. Wyjmij jajka i masło z lodówki na godzinę przed pracą. To serio ważne.

Potem wyrabianie. Tu nie ma drogi na skróty. Ciasto trzeba porządnie wymęczyć, z 10-15 minut. Ręcznie albo mikserem z hakiem. Musi być gładkie, elastyczne i odchodzić od ręki. A potem najważniejsze – cierpliwość. Ciasto musi rosnąć w cieple, bez przeciągów. Przykryj je ściereczką i zapomnij o nim na godzinę. Kto opanuje drożdże, ten zrobi nie tylko idealny placek drożdżowy z owocami, ale też puszyste rogaliki czy nawet ciasto na pizzę.

Do dzieła! Babciny przepis na placek drożdżowy z owocami

Dobra, koniec teorii. Oto łatwy przepis na placek drożdżowy, który zawsze wychodzi. Zapiszcie go sobie, bo będziecie do niego wracać.

Lista zakupów (na standardową blaszkę 25×35 cm):

• Ciasto:
  • 500 g mąki pszennej, najlepiej tortowej typ 450 albo luksusowej 550
  • 70 g cukru
  • 250 ml mleka
  • 50 g świeżych drożdży (pół kostki)
  • 2 jajka i 2 dodatkowe żółtka
  • 80 g masła
  • Szczypta soli
• Kruszonka:
  • 100 g mąki pszennej
  • 50 g cukru
  • 50 g zimnego masła z lodówki
• Owoce:
  • Około 500-700 g waszych ulubionych owoców
  • Łyżka mąki ziemniaczanej

Najpierw rozczyn. W miseczce rozkrusz drożdże, dodaj łyżkę cukru, łyżkę mąki i zalej połową ciepłego (ale nie gorącego!) mleka. Wymieszaj, żeby nie było grudek, przykryj i odstaw w ciepłe miejsce na 15 minut. Musi urosnąć i zacząć bąbelkować, jakby żył. Jak jest płaski, to niestety, drożdże były stare i trzeba zacząć od nowa. Szkoda reszty składników.

Do dużej miski przesiej mąkę, dodaj resztę cukru, sól, jajka i żółtka. Wlej wyrośnięty rozczyn i resztę mleka. Teraz wyrabianie! Jak już ciasto będzie w miarę gładkie, dodawaj po trochu roztopione i ostudzone masło. Wyrabiaj dalej, aż ciasto wchłonie cały tłuszcz i będzie pięknie lśniące. To ciasto, w przeciwieństwie do takiego szybkiego murzynka, wymaga trochę cierpliwości. Przykryj miskę i odstaw na godzinę, niech rośnie.

W tym czasie przygotuj owoce. Umyj, osusz, większe pokrój. Obtocz je w mące ziemniaczanej, to taki trik, żeby nie puściły za dużo soku i nie opadły na dno. Kruszonkę zrób szybko palcami, rozcierając mąkę, cukier i zimne masło aż powstaną grudki.

Wyrośnięte ciasto wyłóż na blaszkę, rozprowadź palcami. Ułóż owoce, posyp kruszonką i daj mu jeszcze z 20 minut odpoczynku pod ściereczką. Niech sobie jeszcze podrośnie. Piekarnik nagrzej do 180°C. Piecz około 40-50 minut, do suchego patyczka. Wasz domowy placek drożdżowy z owocami jest gotowy!

Co natura dała, czyli owocowe wariacje

Latem to jest oczywiste – truskawki. Nic nie przebije tego połączenia. Placek drożdżowy z owocami, a konkretnie z soczystymi truskawkami, to kwintesencja czerwca. Taki placek z truskawkami przepis to skarb. Potem przychodzi czas na jagody, które farbują ciasto na fioletowo i smakują lasem. To mój drugi ulubiony placek drożdżowy z owocami.

Jesienią z kolei królują śliwki węgierki, które pod wpływem temperatury stają się prawie dżemem, puszczają cudowny, fioletowy sok. Można je posypać cynamonem. A zimą? Można użyć mrożonych owoców! Tylko nie rozmrażajcie ich do końca. Takie zmrożone obtoczcie w mące ziemniaczanej i prosto na ciasto.

Moje drożdżowe porażki (żebyście Wy nie musieli ich popełniać)

Pieczenie to nauka na błędach, głównie własnych. Oto moje największe wtopy, z których wyciągnęłam wnioski.

Ciasto nie wyrasta? Na 99% wina leży po stronie drożdży albo temperatury. Albo postawiłaś miskę w przeciągu. Drożdżowe to ciepłolubna bestia.

Zaklac? O tak, znam to. Zazwyczaj dlatego, że byłam niecierpliwa i za krótko wyrabiałam ciasto, albo dałam za dużo mąki „na oko”. Ciasto drożdżowe po wyrobieniu ma być miękkie, nawet lekko klejące.

Owoce na dnie? Klasyk. Zanim odkryłam patent z mąką ziemniaczaną, moje ciasta miały owocową piwnicę. Ten prosty trik naprawdę działa i sprawia, że placek drożdżowy z owocami jest idealny.

Kruszonka się roztopiła? Pewnie masło było za ciepłe. Musi być prosto z lodówki, a całość trzeba robić szybko. Twarda kruszonka to z kolei za dużo cukru. Proporcje są tu kluczowe.

Kruszonka, czyli korona dla króla ciast

Dla mnie dobry placek drożdżowy z owocami musi mieć grubą warstwę chrupiącej kruszonki. To jest ta kropka nad „i”. Proporcje 2:1:1 (mąka:cukier:masło) to klasyk. Czyli na 100g mąki, 50g cukru i 50g zimnego masła. Cała magia tkwi w palcach. Trzeba to robić szybko, żeby masło się nie rozpuściło od ciepła dłoni. Można dodać trochę cynamonu albo cukru waniliowego dla podkręcenia smaku. Ja czasem wrzucam garść posiekanych orzechów włoskich.

Jak jeść i przechowywać, by cieszyć się jak najdłużej

Najlepszy jest jeszcze lekko ciepły, kiedy kruszonka chrupie, a owoce są gorące i soczyste. Z kubkiem mleka albo kawy. Poezja. Ale powiem wam w sekrecie, że na drugi dzień, odsmażony na patelni na maśle… to jest dopiero coś! Nie mówcie nikomu.

Przechowuj go pod ściereczką albo w pojemniku na ciasto. W lodówce zrobi się czerstwy. Taki domowy placek drożdżowy z owocami spokojnie wytrzyma 2-3 dni, o ile wcześniej nie zniknie.

Teraz Twoja kolej!

Mam nadzieję, że ten trochę chaotyczny przewodnik zachęcił Was do działania. Pieczenie to nie apteka. To radość, trochę magii i dużo miłości. Nie bójcie się drożdży, one naprawdę chcą z nami współpracować. Nawet jeśli pierwszy placek drożdżowy z owocami nie będzie idealny, będzie wasz. I będzie smakował najlepiej na świecie. Smacznego!